Reality-check
2. Triennale der Photographie - HamburgMuseen Galerien Veranstaltungen - April - September 2002.
Do Hamburga najlepiej dojechać pociągiem. Z Warszawy tylko nieco ponad 9 godzin jazdy z godzinną przerwą w Berlinie. Na słynny hamburski dworzec pociąg wjeżdża o 4 po południu i do zmroku zostaje jeszcze trochę czasu by pospacerować po centrum. Wyprawa do Hamburga jest szczególnie godna polecenia wszystkim miłosnikom sztuki, w tym dobrej fotografii. Właśnie pod koniec kwietnia otwarto pierwsze wystawy z okazji odbywającego się w Hamburgu 2 Triennale Fotografii. Ta ogromna impreza, obliczona jest na kilka miesięcy (do końca sierpnia) i odbywa się na terenie całego miasta. Biorą w nim udział tak znane i szacowne instytucje jak Muzea, w tym słynna Kunsthalle, galerie, ośrodki sztuki, których w tym bardzo zamożnym portowym mieście nie brakuje.
W niespełna dwie godziny po naszym przyjeździe odbyło się otwarcie jednej z największych wystaw Triennale pt. " Archeology of elegance". Wystawa ta jest zlokalizowana w ogromnych przestrzeniach Deitorhallen, służących jeszcze w latach 60-tych jako ogromna giełda kwiatowa. Udział w wystawie biorą prace najwybitniejszych fotografów dla których moda często była jedynie inspiracją do różnorakich eksperymentalnych poszukiwań fotograficznych. Formuła wystawy doskonale więc pozwala na prezentację zdjęć wykonanych dla Vogue'a jeszcze w 1910 roku przez Barona Adolphe'a de Meyera jak i fotografii z obszaru pop kultury lat 80-tych. Są pokazane na wystawie wpływy różnych kierunków w sztuce jak i prądów kultury np. spod znaku Sex-Drugs & Rock'n'Roll, która zaowocowała fotografiami ostrymi, daleko odbiegającymi od uładzonego stylu eleganckich pism spod znaku Haute Couture. Na wystawie znaleźć można m.in. tak wielkie nazwiska jak Man Ray, Robert Mapplethorpe, Peter Lindbergh, Patrick Demarchelier, Sarah Moon, Dominique Isseramnn czy Bettina Rheims.
W pobliżu Deitorhallen mieści się również siedziba Kunstverein, instytucji nastawionej na popieranie sztuki współczesnej. Prowadzona od kilku lat pod nowym kierownictwem młodego, mającego rodzinne związki z Polską, dyrektora Yilmaza Dziewiora prezentuje dwie wystawy.
Na parterze obszernego budynku 26 kwietnia otwarto liczący blisko 60 fotografii pokaz Tadeusza Rolke pt. "Fischmarkt". Wystawa ta zapis dokumentalny słynnego miejsca jakim jest targowisko w portowej dzielnicy miasta. Tadeusz Rolke, mieszkając w Hamburgu w latach 1970 - 80 zrealizował ten projekt wykonując dziesiątki zdjęć podczas kolejnych niedzielnych wizyt na tym targu. Jest to więc dla Hamburczyków wystawa specjalna - będąca zapisem socjologicznym i kulturowym fragmentu miejskiego folkloru, który tak nierozerwalnie jest przypisany do mitologii miejsca. Fischmarkt to nieomal miejsce kultowe dla Hamburga, cel licznych turystycznych pielgrzymek, a także, pomimo szybko postępującej globalizacji świata, unikatowe miejsce na mapie wielkiej, blisko dwumilionowej metropolii.
Wystawa Tadeusza Rolke "Fischmarkt", Hamburg, Kunstverein
Fot. Armand Urbaniak (Horizont), 26 kwietnia 2002 r.
Druga wystawa, na piętrze Kunstverein, to zbiorowy pokaz 10 artystów pt. "Andere Raume" - co przetłumaczyć można na "Inne przestrzenie". Wystawa interesująca, z przewagą bardzo ciekawych zdjęć, ale kilka realizacji niekoniecznie musiało się znaleźć w tym zestawie. Do wyróżniających się niewątpliwie należą prace Petera Dombrowe, Natalie Czech, Anette Kelm oraz amerykanina Jeffa Burtona. Interesującym jest również projekt Petera Pillera pokazania rozrastrowanych zdjęć-reprodukcji z gazet codziennych przedstawiających miejsca zbrodni na które dociera policja. Czarno-biale "niby-wycinki" robią wrażenie swoją anonimowością relacji i są również zakwalifikowane do wyznaczenia przestrzeni w sposób dosłowny - przez policyjne taśmy odgradzające miejsca tragicznych wydarzeń.
Obydwie wystawy zgromadziły ogromną publiczność i cieszyć się będą zapewne sporym zainteresowaniem, w przypadku wystawy Tadeusza Rolke szczególnie wzbudzając ciekawość Hamburczyków tym, jak fotograf - kilkuletni rezydent ich miasta widział jedno z miejsc ich coniedzielnych odwiedzin.
Jeff Burton - "Ohne Titel (brass cat)", 1998
C-Print, 100 x 152 cm
Courtesy Casey Kaplan, New York
praca z wystawy Andere Raume / Other Spaces
Kunstverein in Hamburg, Klosterwall 23, 20095 Hamburg
Peter Domrowe "DAS"
C-Print auf Aludibond, 90 x 90 cm
praca z wystawy: Andere Raume / Other Space
Kunstverein in Hamburg, Klosterwall 23, 20095 Hamburg
Triennale Fotografii to nie tylko wystawy, to również okazja do organizowania różnych spotkań, wykładów, prezentacji specjalnych. Dzięki zaproszeniu przez Dr Enno Kaufholda wzięliśmy udział w wieczorze którego gospodarzami jest istniejąca dopiero od 7 lat organizacja FREELENS Photographers. Ma ona charakter zawodowy i powstała w celu obrony praw fotografów niezależnych, szczególnie przed wielkimi koncernami prasowymi. Liczy już ok. 1500 członków, a jej pozycja i prestiż są niekwestionowane. Wygrała już jeden z procesów ze słynnym Der Spieglem, a znany tygodnik Stern negocjuje stawki dla fotografów właśnie z tą organizacją jako wiarygodnym przedstawicielem całego środowiska fotografów.
Kolejna taka organizacja zawiązuje się już we Francji, niewykluczone, że w przyszłości powstanie coś w rodzaju międzynarodowej federacji. Fotografowie z Freelens podczas uroczystego wieczoru, oglądali zdjęcia Christopha Ribbata z tragedii 11 września 2001 roku w Nowym Jorku, wręczyli także doroczne nagrody dla najlepszych redaktorów fotograficznych tworzących projekty graficzne (layout). Sporo nagród otrzymali redaktorzy pism ilustrowanych takich np. jak Geo czy Mare, ale również nagrodzono układ tekst+zdjęcia w kategorii gazet codziennych ( Neue Zurcher Zeitung, Tagesanzeiger ). Następnego dnia odbył się pokaz diapozytywów słynnego, specjalnie zaproszonego fińskiego fotografa Esko Manniko, którego prace prezentowane były u nas w Polsce przed kilku laty w ramach wystawy Ars Baltica w Warszawie i Poznaniu.
Działalność Freelens ma coraz szerszy i wszechstronniejszy zakres, wydawane jest specjalne pismo, organizacja ma również swoje strony w internecie: www.freelens.com
Do Triennale fotografii włączone są także muzea - prezentują one specjalnie wystawy fotograficzne, ale np. wizyta w Kunsthalle, gdzie obejrzeć można w nowym gmachu retrospektywę znanego, nieco skandalizującego niegdyś fotografa Jurgena Klauke, wystawę niespodziankę - jest to specjalna prezentacja mało znanych rysunków Van Gogha pt. "Die Pariser Zeichnungen". Kto zaś woli klasykę, może z powodzeniem sobie przypomnieć oryginalne płótna słynnych malarzy niemieckich: Caspara Davida Friedricha, Otto Runge, Maxa Beckmanna, Noldego, Schmitt-Rotlouffa, a także Corota, Degasa, Renoira - czy nawet słynnego austriackiego "Siemiradzkiego" Hansa Makarta w monumentalnym dziele opartym o starożytną mitologię.
Na wizytę w Kunsthalle trzeba poświęcić sporo czasu i być może go zabraknie na zwiedzanie ulokowanego w pobliżu dworca Muzeum Sztuk Zdobniczych - Museum fur Kunst und Gewerbe. Do tego typu muzeum nie trzeba wybierać się na jakąś konkretna wystawę - tam zawsze jest coś interesującego. Naszym jednak celem były dwie wystawy zbiorowe: "Nagość" i "Mythos St Pauli". Ta pierwsza to ogromny zestaw dzieł sztuki w których właśnie obnażone ciało odgrywa pierwszoplanowa rolę.
W kilkunastu ogromnych salach zgromadzono dzieła, malarskie, rzeźbę, ryciny a także sporo fotografii pośród których można obejrzeć słynne zdjęcie Annie Leibowitz nagiego Lennona z Yoko Ono, klasycznie piękne fotografie Horsta, prowokacyjne zdjęcia genitalów dla firmy Benneton, czy wspaniałe kobiece torsy Imogen Cunnigham z lat 20.
Druga wystawa to prace wokół pojęcia, jakim jest słynna dzielnica Sant Pauli przy Reperbhanstrasse znana jako erotyczne centrum Europy - miejsce występku, wszelkich marginesów i dewiacji, przyciągające jak magnes również artystów i miejscową bohemę. Największą niespodzianką na tej wystawie okazała się instalacja dżwiękowo-diapozytywowa pt."Hans, Lale und Freddy - St.Pauli" (Dia-Ton-Installation) Enno Kaufholda, obecnie szacownego krytyka, historyka sztuki, który w latach 1975-85 wykonał serię zdjęć (na wystawie jest ich 180!) z tej "zakazanej" dzielnicy. Permanentna projekcja wraz z dobranymi piosenkami hamburskiego półświatka, doskonale oddają atmosferę tamtych lat. Wystawa ta zaskoczyła uczestników spotkania FREELENS, wielu z nich nie zorientowało się i nie wiedziało, że autorem tych fotografii jest właśnie Kaufhold.
Enno Kaufhold, praca pt. "Hans, Lale und Freddy - St.Pauli" (Dia-Ton-Installation)
wystawa: "Mythos St. Pauli", Museum fur Kunst und Gewerbe, Hamburg
Fot. Marek Grygiel
Klika dni nie pozwoliło nam oczywiście zobaczyć wszystkiego - najbardziej żałowalismy, że nie starczyło czasu na wielką wystawę historii reportażu pt. "Kiosk" w Altonaer Museum czy na wiele wystaw w licznych prywatnych galeriach ( np. w Galerie Basta słynnego Alfredo Jaara). Ale Triennale trwać będzie do końca lata - może jeszcze uda się przyjechać na chwilę do Hamburga, miasta, które dołączyło swoją niezwykle atrakcyjną fotograficzną ofertę do pejzażu innych tego typu miejsc w Europie.
Marek Grygiel
Deichtorhallen Hamburg, Deichtorhstrasse 1+2, 20095 Hamburg,
www.deichtorhallen.de
"Archeology of elegance" Positionen der Modephotographie seit 1980 von 75 internationalen Kunstlern
26.04 - 25.08.2000
Kunstverein in Hamburg, Klosterwall 23, 20095 Hamburg
www.kunstverein.de
Tadeusz Rolke "Fischmarkt", vorgestellt von Adam Szymczyk
"Andere Raume" - Jeff Burton, Natalie Czech, Thomas Demand, Peter Domrowe, Hans-Peter Feldmann, Anette Kelm, Sharon Lockhart, Peter Piller, Dean Sameshima, Gregor Schneider
27.04 - 16.06.2002.
Hamburger Kunstahalle, Glockengiesserwall, 20095 Hamburg
www.hamburger-kunsthalle.de
Jurgen Klauke "Das photographische Werk"
25.04 - 4.08 2002.
Vincent van Gogh "Die Pariser Zeichnungen"
22.03. - 9.06 2002.
Museum fur Kunst und Gewerbe, Steintorplatz 1, 20099 Hamburg
www.mkg-hamburg.de
"Nakt - Die Aestethik der Blosse" 250 Objekte aus 2500 Jahre
do 28.04.2002.
"Mythos St Pauli" (Triennale der Photographie Hamburg)
20.04. - 25.08.2002.
Książki:
Jeff Burton - Dreamland
Dave Hickey, Jeff Burton (Photographer)
Hardcover - 160 pages (1 April, 2002)
Powerhouse Books; ISBN: 1576870766
An expert and precisely selective journey through the sunshine noir of greater Los Angeles, Jeff Burton's first American publication documents a well-worn but little-known trail from the Hollywood sign to the San Fernando Valley: that of the porn industry in which he works. Burton's images, veritable picnics of fragmented flesh, feature figures assembled in oblique repose, lounging around poolsides, or drifting through the rococo Valley vernacular of rooms for hire. In amongst the fountains and foliage of L.A. are the pussies, pets, and hairless cushions of human flesh that stud Burton's suburban sets. Photographed in voluptuous and lingering detail, Burton's bizarre but serene compositions proffer an exquisitely refracted take on action in dreamland. A book to be savored for repeated viewing pleasure.
Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.
01 - 08 - 02
