Korespondencja z Berlina
Fotografia erotyczna Anji Müller
Fot. Anja Müller. © konkursbuch Verlag Claudia Gehrke
RUDNO powiedzieć, co właściwie oznacza dzisiaj termin „fotografia erotyczna”. Widzimy tak często i prawie wszędzie obrazy nawiązujące do seksualności (albo chcące do niej nawiązywać), że można mieć problem z określeniem obszaru zarezerwowanego dla erotyki. Jednocześnie – wszyscy mamy na temat erotyki własne, bardzo osobiste poglądy.
Anja Müller urodziła się w 1971 roku w Berlinie Wschodnim i tam mieszka do dzisiaj. Pierwsze fotografie wykonała mając 12 lat. Ukończyła studia nie mające nic wspólnego z fotografią. Po ich ukończeniu zaczęła pracować jako wolny fotograf. Warsztatu nauczyła się sama. Bardzo szybko tematem jej zdjęć stał się człowiek – jego osobowość, uroda i seksualność. Niemiecka artystka uprawia, jak sama twierdzi, fotografię erotyczną (wszystkie wydane przez nią do tej pory albumy mają podtytuł „Erotische Fotografien”). Sądząc po jej popularności w Niemczech, kolejnych wystawach i kolejnych publikacjach, rzeczywiście trafiła w gust odbiorców.
Fot. Anja Müller. © konkursbuch Verlag Claudia Gehrke
Okładki albumów Anji Müller, wydanych przez konkursbuch Verlag Claudia Gehrke.
Anja Müller prezentuje swoje nowe prace w pubie artystycznym Filmrisz, Rigaer Str.103, Berlin-Friedrichshain, oraz w bibliotece przy Senefelder Str., Prenzlauer Berg – oba miejsca wystaw znajdują się w Berlinie Wschodnim. Od 8.08. fotografie Müller można zobaczyć również w Haus an der Steinlach, Falltorstr.70, w Mössingen w południowych Niemczech.
Wszystkie pochodzą z ostatniego, wydanego w tym roku albumu artystki „Sechzig +”, który jest już czwartą publikacją Anji Müller. Poprzednie to „Frauen” z 2000 roku, „Männer” z 2001 oraz „Paare” z 2002. Wszystkie zostały opublikowane nakładem Konkursbuch Claudia Gehrke – wydawnictwa bardzo poczytnego i popularnego w Niemczech, o którym warto wspomnieć pokrótce, gdyż jest to zjawisko ciekawe i bez polskiego odpowiednika. Konkursbuch publikuje albumy poświęcone erotyce w sztuce np. fotografii, poezji i literaturze. Wszystkie publikacje maja wspólny cel: przybliżają ludzką seksualność czytelnikowi w możliwie nieskomplikowany sposób. Redakcja jasno tłumaczy swoją działalność: „Nie czerpiemy pomysłów z wydumanych filozofii lecz z własnych marzeń i tęsknot, nie interesują nas teorie na temat erotyki lecz po prostu własne doświadczenia”.
Anja Müller znajduje się ze swoją kamerą zawsze blisko osoby, którą fotografuje, przez co jak mówi, tworzy intymny związek z modelem.
Przez kilka lat fotografowała swoich przyjaciół, znajomych lub osoby spotkane przypadkowo na ulicy, które zaczepione przez nią zechciały pozować do zdjęć. W 1998 rozpoczęła fotografować ludzi, którzy odpowiedzieli na jej ogłoszenie i zgodzili się sfotografować podczas seksu. Artystce nie zależało na przedstawieniu zachowań seksualnych, ale na bliskości i intymności ludzi między sobą – przedstawiła związki hetero i homoseksualne.
Właśnie te fotografie zdecydowała się wysłać do redakcji KONKURSBUCH wydawnictwa Claudii Gehrke, aby się przedstawić i nawiązać kontakt. Wydawnictwo zainteresowało się tym co robi i znaczną część nadesłanych prac opublikowało w „Mein heimliches Auge. Das Jahrbuch der Erotik XIII” w 1998. („Mein heimliches Auge” – „Moje wewnętrzne oko”) to seria książek poświeconych erotyce - w 2003 roku ukazała się już 18 część.)
Niedługo po tym Claudia Gehrke przyjechała do Berlina wybrać z istniejących już fotografii Anji Müller materiał do pierwszego jej samodzielnego albumu Frauen. Później w rocznych odstępach powstawały kolejne: Männer, i Paare.
Z kolei album Sechzig + powstał już na zamówienie samej Claudi Gehrke i był jej pomysłem. Jak wynika z tytułu bohaterami tej publikacji są ludzie mający więcej niż sześćdziesiąt lat. Konwencja fotografii jest podobna jak w poprzednich pracach autorki. Pomysł wynikał z zapotrzebowania na temat seksualności ludzi starszych – tematu niepopularnego i przemilczanego w Niemczech i nie tylko.
Rozmawiając z Anja Müller najbardziej interesowało mnie, czym jest dla niej fotografia erotyczna i w jaki sposób chciała przedstawić erotyzm tak szerokiego grona ludzi - kobiet i mężczyzn, osób homoseksualnych i heteroseksualnych, ludzi młodych i starszych. To przecież bardzo trudne opisać wszystkich. Na tak postawione pytanie autorka odpowiada bardzo zwięźle – „erotyka powinna sprawiać przyjemność – wszystkim. O tym opowiadają moje zdjęcia”.
To prawda - fotografie Müller to „przyjemna” opowieść o ludzkiej nagości i seksualności, ale chyba najważniejsze i najciekawsze jest to, jak bardzo są te fotografie „berlińskie,” jak znakomicie obrazują tamten styl życia – wyemancypowany, wolny i sexy.
Emancypacja kobiet nastąpiła w latach siedemdziesiątych i miała olbrzymi wpływ na obie płcie. Zniwelowała znacznie przepaść między rolami przypisanymi mężczyznom i kobietom z urodzenia zacierając jednocześnie różnice miedzy nimi. Wystarczy porównać kobiety z Sechzig + i Frauen.
To bardzo ciekawe ćwiczenie, szczególnie dla polskiego odbiorcy, bo tak naprawdę emancypacja kobiet w Polsce jeszcze się nie dokonała.
Ewa Wolańska
Zobacz też:
Fot. Anja Müller. © konkursbuch Verlag Claudia Gehrke
Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.
18 - 11 - 03