Julia Margaret Cameron

National Portrait Gallery, London
6 lutego – 26 maja 2003

Julia Margaret Cameron
19th Century Photographer of Genius

Thomas Carlyle
Julia Margaret Cameron, 1867
C The J. Paul Getty Museum, Los Angeles

NANA głównie ze słodkich portretów dzieci-amorków i młodych rozmarzonych kobiet Julia Margaret Cameron była niezwykłą postacią w fotografii wiktoriańskiej Anglii. Już sam fakt że zaczęła robić zdjęcia dopiero w wieku 48 lat, całkowicie poświęcając jej ostatnie 16 lat swojego życia był zjawiskiem niespotykanym. Z ponad tysiąca znanych prac Cameron, na londyńską retrospektywę wybrano 120 najlepszych. Uzupełniające listy i notatki, a także obszerny komentarz towarzyszący poszczególnym częściom wystawy, ukazują Cameron w kontekście społecznym i kulturowym, przybliżając i pogłębiając zrozumienie jej twórczości.

Ekspozycja śledzi ewolucję fotografii Cameron od pierwszego, własnoręcznie zrobionego, wywołanego i oprawionego zdjęcia, które wykonała kilka miesięcy po otrzymaniu w prezencie od córki i zięcia aparatu fotograficznego do portretów mieszkańców Cejlonu wykonanych w ostatnim roku życia. Fotografie podzielone są na kilka grup tematycznych: portrety sławnych ludzi, kobiet i dzieci, cykle ilustracji do utworów literackich i tematów religijnych. Podział ten podkreśla różnice środków stylistycznych stosowanych to różnych tematów. Fotografując mężów epoki wiktoriańskiej, Cameron interesowały „ wielkość wewnętrzną i cechy zewnętrzne każdej z wybitnych postaci”. Mocne, boczne, światło uwydatnia rysy twarzy i kształt głowy, który zgodnie z popularną wówczas ‘frenologią’ odzwierciedlał inteligencję danej osoby.

Call, I Follow, I Follow
Julia Margaret Cameron
C V&A Picture Library
Victoria and Albert Museum

W zupełnie innej konwencji fotografowała kobiety i dzieci. Rozproszone światło, jasna tonacja oraz mała głębia ostrości nadaje im miękki, poetycki, romantyczny charakter. Do zdjęć pozowały jej wnuki, dzieci sąsiadów, siostrzenice i służące, zatrudniane podobno wyłącznie ze względu na urodę. Cameron rozbierała je ze sztywnych i krępujących wiktoriańskich sukni i drapowała w miękko spływające szaty. Dzieci występują nago lub w bieliźnie. W odróżnieniu od większości fotograficznych portretów tego okresu, selektywne stosowanie ostrości i poetycki, odrealniony sposób stylizacji jest bliski współczesnej fotografii mody.

Stylistyka Cameron w znacznym stopniu wykraczała poza estetyczne ramy fotografii czasów w których tworzyła. Jej prace cieszyły się dużym uznaniem w środowisku artystycznym ale były krytykowane za brak ostrości i kompetencji technicznej przez ówczesnych fotografów. Jej reakcję na krytykę zawiera jeden z prezentowanych na wystawie listów w którym pisze: „ Co to jest ostrość? I kto ma prawo powiedzieć jaka ostrość jest prawdziwą ostrością? Moją ambicją jest uszlachetnienie fotografii i zapewnienie jej pozycji w Wielkiej Sztuce, przez połączenie idealnego i realnego, nie poświęcając niczego z prawdy i oddając fotografię na usługi poezji i sztuce ”.

Jako jedyna kobieta fotograf wiktoriańskiej Anglii Cameron stała się jedną ze sztandarowych postaci kultury feministycznej, co oglądając wystawę zawierającą dużo informacji biograficznych, zdaje się nieco ironiczne. Pod wieloma względami Cameron nie odbiegała od Wiktoriańskich norm społecznych – żona i matka trójki dzieci przez większość życia zajmowała się domem i rodziną. Sposób przedstawiania mężczyzn w kontekście heroizmu, intelektu i wielkości, a kobiet jako słodkich, pięknych i rozmarzonych, również niczym nie wybiega poza stereotypy epoki. Niezwykły jest natomiast w twórczości Cameron wybór fotografii jako środka ekspresji twórczej, medium zastrzeżonego wówczas tyko dla mężczyzn. Najważniejsza jednak wydaje się jej determinacja w tworzeniu własnej estetyki fotograficznej wybiegającej poza normy jej czasów i tym samym przyczynienie się do kształtowania nurtu fotografii artystycznej,

Basia Sokołowska

Reprodukcje dzięki uprzejmości National Portrait Gallery

Zobacz też:

National Portrait Gallery

Z katalogu ksiegarni wysyłkowej Amazon.co.uk:

		Julia Margaret Cameron: 19th Century Photographer of Genius Colin Ford Hardcover - 212 pages (31 January, 2003) National Portrait Gallery; ISBN: 1855145065 Book accompanying the exhibition at the National Portrait Gallery

		From Life: The Story of Julia Margaret Cameron and Victorian Photography Victoria C. Olsen Hardcover - 320 pages (31 January, 2003) Aurum Press; ISBN: 1854108913

		Julia Margaret Cameron (Phaidon 55) Julia Margaret Cameron (Photographer) Paperback - 128 pages (5 May, 2001) Phaidon Press; ISBN: 0714840173 This volume - investigating the work of a particular photographer, in this case, Julia Margaret Cameron - comprises a 4000-word essay by an expert in the field, 55 photographs presented chronologically, each with a commentary, and a biography of the featured photographer.

		Julia Margaret Cameron's Women Sylvia Wolf, Phyllis Rose, Debra Mancoff, Julia Margaret Cameron (Photographer) Hardcover - 244 pages (1 December, 1998) Yale University Press; ISBN: 0300077815 This collection of photographs by Julia Margaret Cameron, the 19th-century portrait photographer, is accompanied by essays on her work and literary culture of her time. Also included are biographies of Cameron's female sitters, and an appendix on Cameron's mythological and literary subjects.

		Julia Margaret Cameron - Pioneer Photographer Joy Melville Hardcover - 144 pages (6 February, 2003) Sutton Publishing; ISBN: 0750932295 The gift of a camera from one of her daughters in 1863 sparked an enthusiasm in Julia Margaret Cameron for this new art form. Within a year she had begun to present her friends with albums of her work and was elected a member of the Photographic Society in London. She outraged society by becoming an experimental photographer, though because of her refusal to "retouch", many considered her a bungling amateur.

Spis treści

Julia Margaret Cameron 19th Century Photographer of Genius

Julia Margaret Cameron
19th Century Photographer of Genius