Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
listopad 2005 – maj 2006
kurator: Grażyna Prusińska

Galeria Fotografii i Nowych Mediów,
Miejski Ośrodek Sztuki, Gorzów Wielkopolski
czerwiec – sierpień 2006
kurator: Zbigniew Sejwa

Austriackie Forum Kultury w Warszawie
listopad – grudzień 2006
kurator: Jolanta Męderowicz

Muzeum Narodowe w Szczecinie
26 stycznia - 4 marca 2007 r.
kurator: Lech Karwowski

 

 

Mikołajczyk Robakowski Rytka

Energia przekazu

Fotografia, instalacje, foto-instalacje, foto-obiekty, projekcje filmów

 

DO najbardziej aktywnych instytutów kultury krajów mających swoje przedstawicielstwa w Warszawie należy bez wątpienia Forum Austriackie. Jest to miejsce szczególnie przyjazne sztukom wizualnym. Toteż nic dziwnego, że pod koniec listopada ub. roku Forum stało się miejscem uroczystego otwarcia wystawy pt. „Energia Przekazu”. Jest to już kolejna odsłona tego przedsięwzięcia, zrealizowanego przez Fundację In Situ, poświęconego trzem wybitnym artystom: nieżyjącemu już Antoniemu Mikołajczykowi oraz Józefowi Robakowskiemu i Zygmuntowi Rytce.

Wszyscy trzej należą do twórców którzy obok fotografii swoje prace realizowali także w filmach, instalacjach, technice video, performance. Pisali również teoretyczne teksty będące dopełnieniem i komentarzem ich twórczości. Czas ich działalności to koniec lat 60. I lata 70. Powstały wtedy ciekawe i nowatorskie ruchy w sztuce współczesnej uzewnętrzniające się w szeregu niezależnych manifestacjach, spotkaniach, wystawach w miejscach niekoniecznie w pełni zinstytucjonalizowanych jak np. galerie autorskie które nastawione były na otwartą dyskusję i dialog.

Energia Przekazu to projekt który prezentuje twórczość artystów gdzie energia właśnie jest wspólnym elementem i bazą ich poszukiwań. W ostatnich latach szczególnie silnie do głosu doszły wszelkie techniki multimedialne, rozwija się gwałtownie sztuka oparta o techniki cyfrowe. Niezwykle dynamiczne i wszechstronne eksperymenty i poszukiwania jakie przez lata prowadzili Ci trzej artyści w oparciu o racjonalne i empiryczne doświadczenia doprowadziły ich do przekraczania granic i utartych konwencji. Nie tracili oni jednak kontaktu z odbiorcą mając na uwadze silny aspekt komunikacji międzyludzkiej.

Nie sposób wymienić wszystkich realizacji, cykli artystycznych, wystąpień, dyskusji, polemik - szczególnie z udziałem Józefa Robakowskiego, którego temperament twórczy, całkowita bezkompromisowość na rzecz autentyczności w sztuce znane sa od dawna. Jego umiejętności gromadzenia wokół siebie „artystycznej energii” przekładającej się na wzajemne inspiracje doprowadziły do wielu wartościowych projektów. Jest inicjatorem kilku grup artystycznych, zajmuje się dydaktyką w szerokim zakresie, będąc artystą o niezwykle silnie rozbudowanym postrzeganiu krytycznym na sztukę współczesną, której niedostaje zawodowym ekspertom.

Antoni Mikołajczyk - skoncentrowany był zawsze bardzo silnie na zjawiskach związanych ze światłem. Miało to początki w fotografii, ale później w cyklu wielu instalacji, to światło niejako uwalniał nadając mu znaczenia symboliczne i nieomal mistyczne konsekwentnie rozwijanego procesu.

Zygmunt Rytka pojęcie energii złączył - jak pisze kurator warszawskiej edycji wystawy Jolanta Męderowicz - z koncepcją dialektyczną ujmującą rzeczywistość w aspekcie dynamicznym. Stąd jego stałe poszukiwania równowagi miedzy napięciami jakie generują przestrzenie realne i te powstające w wyobraźni. Stąd za pomocą „obiektów chwilowych” próba stworzenia sytuacji „kumulowania energii” i jej utrwalenia w różnych, odmiennych miejscach.

Trudno w kilku słowach oddać całą głębię i intensywność poszukiwań tych trzech artystów, którzy z racji bogactwa swoich dokonań nie są łatwi do jednostronnego i prostego zaszufladkowania. Ich sztuka otwiera się bowiem na dalsze, jeszcze nie w pełni przeczute eksploracje w czasach dynamicznie rozwijających się cyfrowych i interaktywnych mediów - jak pisze we wstępie do katalogu wystawy Ryszard W. Kluszczyński, jeden z najwybitniejszych ekspertów nowych mediów w Polsce.

MG

Józef Robakowski. Ur. w 1939 roku. Studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz na Wydziale Operatorskim PWSFTViT w Łodzi. Przez całe lata siedemdziesiąte do 1981 r. oraz od 1995 do chwili obecnej wykładowca PWSFTViT oraz w Wyższej Szkole Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Był członkiem grup artystycznych, m.in. Zero-61 i Warsztat Formy Filmowej. Od 1978 roku prowadzi prywatną galerię sztuki – Galerię Wymiany. Jego twórczość obejmuje fotografie, realizacje wideo, instalacje, filmy awangardowe związane z nurtem konceptualnym i postkonceptualnym. Jest także autorem tekstów o sztuce, animatorem życia artystycznego, komisarzem wystaw.

Antoni Mikołajczyk. Ur. w 1939, zm. w 2000 roku. Fotograf, twórca wideo, projekcji, instalacji świetlnych. W 1967 r. ukończył studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wykładowca Uniwersytetu im. M. Kopernika w Toruniu oraz PWSSP w Łodzi i Poznaniu. Członek grup artystycznych Zero-61 i Warsztat Formy Filmowej. W 1982 roku założył podziemny Punkt Konsultacyjny Sztuki, gromadzący dokumentacje aktywności artystycznej oraz publikacje z zakresu teorii sztuki i krytyki. Był współredaktorem niezależnego międzynarodowego wydawnictwa FABRYKA.
W początkowym okresie twórczości zajmował się przede wszystkim fotografią eksperymentalną, filmem, a następnie sztuką wideo. Już w początkowym okresie zainicjowana została problematyka kluczowa dla późniejszej twórczości – światło jako szczególny rodzaj materii sztuki. Ewoluowała ona od opisywania przestrzeni światłem, poprzez tworzenie przestrzennych struktur świetlnych, czego bezpośrednim następstwem były instalacje – rzeźby świetlne, budowane zawsze do konkretnej przestrzeni, uwzględniające warunki zewnętrzne.

Zygmunt Rytka. Urodził się w 1947 roku. Członek ZPAF od 1980 roku. Od początku lat 70. realizacje w nurcie sztuki analitycznej i medialnej w zakresie fotografii i filmu eksperymentalnego, potem wideo. Przez drugą połowę lat siedemdziesiątych pracował w Galerii Współczesnej w Warszawie. Od 1982 do ok. 1989 roku uczestnik ruchu Kultury Zrzuty – niezależnego życia artystycznego koncentrującego się w Łodzi. Współpracował z Józefem Robakowskim oraz Strychem Łodzi Kaliskiej, a także Małą Galerią w Warszawie, potem Galerią Wschodnią i Galerią FF w Łodzi.
Jego twórczość wyrażała krytykę Polski okresu stanu wojennego. Z drugiej strony w latach 80. i 90. podczas licznych pobytów nad rzeką Białką w Tatrach, powstało wiele prac o postkonceptualnym charakterze, poruszających problem niezmierzonej potęgi natury i jej tajemniczej witalnej siły. Bardzo aktywny od drugiej połowy lat 90. Intermedialne prace Rytki należą do najważniejszych w Polsce w latach 70-90. o neoawangardowym i postkonceptualnym charakterze.

 

 

---

Spis treści

Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.