30 lat Galleri Image w Århus

ROK 2007 to rok specjalnych jubileuszy. Tak się złożyło, że 30 lat temu powstało niemal równocześnie kilka galerii fotograficznych które na trwałe wpisały się w historię fotografii. W Polsce Galeria Foto-Medium-Art. we Wrocławiu (reaktywowana w Krakowie w tym roku), Gdańska Galeria Fotografii, która na początku działalności do stanu wojennego nosiła nazwę GN, a także Mała Galeria, której rocznicowa wystawa pt. ”Czas Zapamiętany” odbyła się w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie w listopadzie (2007).

„5 approaches – Open Shutter – on contemporary photography / 30th anniversary publication from Gallery Image, the eldest gallery of photography in Scandinavia”.
wydawca Galleri Image 2007. Edited by Trine Rytter Andersen & Jasper Rasmussen. ISBN 978-87-991897-6-2

30 lat temu, galerie fotograficzne powstawały nie tylko w Polsce. Do bardziej znanych i działających z dużym powodzeniem należy duńska Galeria Image w Aarhus. 6 października br. odbył wieczór jubileuszowy na którym zaprezentowano bardzo ciekawą rocznicową publikację pt. „5 approaches – Open Shutter – on contemporary photography / 30th anniversary publication from Gallery Image, the eldest gallery of photography in Scandinavia”.

Książka ta nie jest katalogiem dokonań Galleri Image w ciągu tych 30 lat – jest to zbiór kilku esejów, które odnoszą się generalnie do historii fotografii ostatnich dziesięcioleci. Szczególnie ma to miejsce w bardzo interesującym tekście znanego i cenionego w Polsce amerykańskiego krytyka i historyka A.D. Colemana. Zwraca on uwagę na powstanie tzw. International Image Community, międzynarodowej wspólnoty obrazu, o której jeszcze przed 30 laty nie mogło być mowy. Zmiana nastąpiła w połowie lat 80 i szczególnie po 1994 roku kiedy to powstał internet.

Ogromną rolę odegrały także coraz liczniejsze powstające galerie, a także spotkania i festiwale, wśród których niewątpliwie wiodącą role odegrały stworzone już w 1969 roku Rencontres Internationales de la Photographie w Arles. Poza tym fotografia stała się najbardziej uniwersalnym i najszerzej rozumianym medium, co wraz z rozwojem technologicznym i łatwością dostępu postawiło ją na czele środków komunikowania się, a także wyrażania wszelkiego rodzaju przekazów artystycznych.

W kolejnym eseju autorstwa Rune Gade, kopenhaskiego historyka sztuki omówionych jest kilka fotografii wystawianych w Galleri Image, lub takich które powinny być tam wystawiane, lub takich które będą wystawiane w tej galerii. Są to znane zdjęcia m.in. autorstwa np. Diane Arbus (chłopiec z zabawkami-granatami w rękach w Central Parku z 1962 roku) zdjęcia Gilian Wearing, Johna Divoli, Anotnina Halasa, Christera Stromholma, Saula Shapiro czy Allena Ginsberga. Wszystkie te prace poddane znakomitej analizie mówią również o tendencjach jakie ujawniały się w Galleri Image w latach 80 kiedy to Rune Gade był z tą galeria silnie związany i miał wpływ na jej program.

Allen Ginsberg - Fotografier 1947-87. Wydawca: Galleri Image; Forlaget KLIM, Aarhus, Denmark, ISBN 87-7724-002-2

Z kolei Louise Wolthers analizuje zjawisko historyczności w fotografii. Opisuje inicjatywy większych przedsięwzięć jakie inspirowała i realizowała Galeria Image. Bardzo interesująco przywołuje prace m.in. artystów z Polski Wojciecha Prażmowskiego i Kostasa Kiritsisa które w sposób wyraźny bazują na wydarzeniach z przeszłości poddanych ich własnej odautorskiej interpretacji.

Okładka katalogu wystawy "Looking East". Galleri Image "Loppehallen", Toldbodgade 8, 8000 Arhus C, 21.08 - 9.09.1990

W tym miejscu warto zauważyć, że Galeria Image zawsze niezwykle uważnie obserwowała to co działo się po drugiej stronie żelaznej kurtyny. Już w końcu lat 70 swoje prace prezentowali tam Andrzej Jórczak i Ir Kulik, potem już po przełomie 1989 roku fotografia polska, czeska, krajów bałtyckich była stale obecna w różnych wystawach, szczególnie dużych zbiorowych projektach organizowanych podczas Festiwalu Sztuki W Aarhus jesienią każdego roku. Do najważniejszych zaliczyć trzeba Looking East 1990; Europa Uden Rammer 1992; Together Again? 1999.

Podczas Międzynarodowej Konferencji Wschód – Zachód organizowanej przez Galerię Foto-Medium Art. w 1989 roku we Wrocławiu rozpoczęły się regularne kontakty Galleri Image z Galeria BWA w Jeleniej Górze i Małą Galeria w Warszawie która wcześniej, bo jeszcze w 1988 roku pokazała sprowadzoną z Galleri Image wystawę Allena Ginsberga. W Galleri Image prezentowali w latach 90 swoje prace na wystawach m.in. Wojciech Prażmowski, Ewa Andrzejewska, Nina Hobgarska, Wojciech Zawadzki, Piotr Komorowski, Kostas Kiritsis.

Z kolei w Małej Luis Paredes, Jenny Jensen. Konsultacje i kontakty ze środowiskiem Galleri Image zaowocowały również pierwszą w Polsce (i chyba w Europie) dużą zbiorową wystawą fotografii krajów skandynawskich „NORDFOTOART” w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie w 1992 roku.

Galeria Image jako jedna z pierwszych w Europie zwróciła uwagę na twórczość artystów z Ameryki Południowej, Chin i Korei Południowej. W Wyniku tego istnieje cały czas ożywiona współpraca artystyczna, organizowane są wymienne wystawy indywidualne i zbiorowe.

W rocznicowej publikacji są jeszcze dwa materiały – jeden to tekst Sorena Polda opisujący fenomen „(nie) widzialności i funkcji obrazu cyfrowego” i poetycki, refleksyjny tekst o istocie fotografii Ali Ram Gilgee, teoretyka gościnnie występującego w galerii, a tak naprawdę jej współzałożyciela, amerykańskiego znakomitego fotografa od lat mieszkającego na stałe w Danii Saula Shapiro.

To właśnie Saul Shapiro, Beate Cegielska, są osobami, których pasja fotografowania i dla fotografii spowodowała, że Galeria Image może obchodzić tak wspaniały jubileusz 30-lecia mając zapewne jeszcze do odegrania sporą rolę na polu fotografii w tej części Europy.

Zobacz też:

Galleri Image - Center for Fotografi, Århus

Poprzednio w FOTOTAPECIE m.in.:

Artykuły Beate Cegielskiej w FOTOTAPECIE

Spis treści