Centrum Sztuki Współczesnej - Zamek Ujazdowski
26 czerwca - 5 września 2010 r.
Współpraca: Wojciech Krukowski
Aranżacja wystawy: Andrzej Stroka

 

 

Erazm Ciołek - Sierpień Solidarności

Erazm Ciołek jest jednym z kilku najważniejszych fotografów dokumentujących narodziny i historię "Solidarności". Wystawa jego prac - z których wiele ma już status ikon - wpisująca się w obchody 30 rocznicy powstania "Solidarności", stanowi bardzo interesujące spojrzenie na twórczość fotografa, który w sierpniu 1980 roku postanowił, że nie ustanie w dokumentowaniu tego, co właśnie zaczęło się w Stoczni Gdańskiej. Postanowienie to może z dzisiejszej perspektywy nie wydawać się czymś szczególnie trudnym, było jednak czymś innym w tamtych czasach, gdy nadzieja na tak wielką zmianę, jaka nastąpiła w roku 1989 graniczyła z niemożliwością.

Wystawę otwierają znakomite zdjęcia z sierpniowego strajku w Stoczni Gdańskiej, pokazujące zdeterminowane i ożywione nadzieją tłumy po obu stronach słynnej bramy, ludzi, o których potem mówił cały świat jak i tych, co pozostali anonimowi. Okres późniejszy, po karnawale "Solidarności" z lat 1980-81, reprezentują głównie zdjęcia z Warszawy: msze za Ojczyznę w kościele św. Stanisława Kostki, słynne zdjęcie księdza Jerzego Popiełuszki czy inna znana fotografia pokazująca księdza Jerzego obejmującego Barbarę Sadowską podczas pogrzebu Grzegorza Przemyka. Chronologicznie ostatnie prace pochodzą ze strajku w roku 1988 (takie same jak w 1980 roku tylko bardziej zmęczone twarze zdają się być świadectwem zmarnowania całej dekady) i z przełomowego roku 1989: Okrągły Stół, wybory 4 czerwca, wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta.

Podczas konferencji prasowej przed otwarciem wystawy Jerzy Brukwicki przypomniał zasługi Erazma Ciołka w dokumentowaniu przejawów kultury niezależnej w latach 80. Pod tym względem wystawa pozostawia pewien niedosyt. Szkoda, że zdjęć o tej tematyce jest niewiele a te, które przedstawiają pojedyncze prace, bez przestrzeni, w jakiej były pokazywane, niewiele chyba mówią widzom nie  znającym kontekstu.

Dodatkowym walorem wystawy jest jej przestrzenna aranżacja będąca dziełem Andrzeja Stroki.

Krzysztof Wojciechowski

 

---

Wernisaż Sierpnia Solidarności w Zamku Ujazdowskim