Nasz najbliższy Wschód

Kto by pomyślał, że tyle dobrej, wartościowej fotografii można znaleźć na łamach regionalnego pisma. Kraina Bugu, kwartalnik ukazujący się od kilku lat, to jeden z ciekawiej redagowanych, ambitnych projektów wydawniczych.

Do tej pory przyzwyczajeni byliśmy do tego, że takie pisma cechowała pewna siermiężność i schematyzm.

Nic z tego. Kraina Bugu to przykład bardzo nowocześnie zaprojektowanego wydawnictwa, które atrakcyjnie promuje określony region kulturowo-geograficzny skupiając się na Podlasiu, Lubelszczyźnie i regionach wschodnich leżących w dolinie rzeki Bug.

Redakcję interesuje również to, co dzieje się po drugiej stronie rzeki. Przykładem niech będą ilustrowane dobrymi zdjęciami materiały dotyczące np. Lwowa, miasta o którym trudno zapomnieć, czy gorąca relacja ze spływu nurtem rzeki od samych jego źródeł na Podolu.

Oczywiście, takie miejscowości jak Włodawa, Węgrów, Sokołów Podlaski, to nie jakieś prowincjonalne odległe miasteczka, tylko interesująco przedstawione ośrodki ze swoją bogatą przeszłością. Włodawa – miasto trzech kultur, miejsce magiczne z barokowym układem architektonicznym, z Wielką Synagogą będącą obecnie Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, Węgrów, gdzie zatrzymywał się Napoleon w drodze na Moskwę, gdzie aktywni byli polscy kalwini, a w XVI wieku powstała gmina żydowska, no i legenda Mistrza Twardowskiego, który dla króla Zygmunta Augusta wywoływał ducha zmarłej Barbary Radziwiłłównej przy pomocy lustra zachowanego do dzisiaj i nadal przyciągającego rzesze turystów.

Wracając do szaty graficznej pisma: w każdym numerze ważną rolę odgrywa fotografia na specjalnej stronie: „historia jednego zdjęcia” - to np. fotografia prezentująca konia z tytułem: Co ma koń do wiatraka? Autor, Adam Falkowski, sfotografował ruiny starego wiatraka we wsi Hodyszewo, który mijał w swoich lokalnych podróżach wielokrotnie. Wiatrak w tle, a na pierwszym planie wspaniały rumak – zdjęcie świetnie skadrowane, wyważone, jednocześnie zaskakujące i na trwałe zapadające w pamięci.

Adam Falkowski: "Co ma koń do wiatraka?"

Te pojedyncze zdjęcia z komentarzami przeplatają się z fotograficznymi esejami pełniącymi rolę pogłębionych, socjologicznych reportaży. Jednym z najlepszych przykładów niech będzie opowieść fotograficzna Piotra Świderskiego, który do wykonanych przez siebie ujęć dodaje fascynujące historie z codziennego życia.

Typy podlaskie to również zdjęcia poświęcone wierze i tradycji ludzi z Podlasia. Są więc tutaj niebanalne zdjęcia ze świętego miejsca jakim jest Góra Grabarka – najważniejszy ośrodek kultu religijnego wyznawców prawosławia w Polsce, są zdjęcia ludzi w ich naturalnym otoczeniu, wśród domowych sprzętów, jakie pewnie za kilka lat na trwałe znikną z naszego pola widzenia.

Inny, szczególnie warty odnotowania materiał, to przejmujący fotoreportaż o niezwykłym człowieku oddanym w całości swojej pasji tworzenia: „Świat według Romana Gąski” Kuby Szymańskiego. Fotograf zaprzyjaźnił się z tym oryginalnym twórcą mieszkającym skromnie we wsi Szczuki. Efektem tej znajomości i wielokrotnych odwiedzin jest profesjonalnie zrealizowany zapis będący nie tylko dokumentem ale próbą dotarcia do wrażliwości i istoty twórczości człowieka głęboko przeżywającego swoją więź z naturą.

Podlaskie Cinema Paradiso? W przedostatnim numerze Krainy Bugu jest też poruszający reportaż o radzyńskim kinie – taka kinematograficzna historia na zdjęciach Tomasza Młynarczyka z opowieścią tekstową Dominiki Leszczyńskiej.

Inny reportaż – praca zbiorowa Grupy Twórczej Motycz – to zapis wiejskich targów na wschodzie Polski. Przykładem duży rynek w Radzyniu Podlaskim, w mieście które już w 1468 roku otrzymało wraz z lokacją przywilej organizowania cotygodniowych jarmarków. Do wartko napisanego tekstu Bartosz Szumowskiego fotografowie grupy Motycz dodali ciekawe obserwacje, których dokumentalna wartość rosła będzie z każdym dniem.

Pojawiają się też na łamach pisma znane nazwiska: pisarka Barbara Wachowicz mocno związana z Podlasiem, fotograf Czesław Czapliński uwieczniający celebrytów (dobre portrety Pavarottiego i Catherine Deneuve), słynny kolarz i organizator wyścigów Czesław Lang, czy ostatnio Daniel Olbrychski. Wszystko to sprawia, że Kraina Bugu staje się czasopismem docierającym do szerokiego grona odbiorców.

Catherine Deneuve. Fot. Czesław Czapliński

W obecnych czasach, gdy tak trudno utrzymać się na rynku wydawniczym lokując swoje zamierzenia i ambicje edytorskie w tak rozlegle pojętej formule pisma etnograficzno-krajoznawczego, jednocześnie promującego aktywny i żywy stosunek do otaczającej rzeczywistości, kwartalnik Kraina Bugu jest inicjatywą szczególnie wartościową i godną uznania.

Marek Grygiel

Materiał powstał na podstawie zbiorów i z inspiracji Rafała Szczepankowskiego.

Kraina Bugu

Redaktor Naczelny Daniel Parol
Wydawca: 5 STRONA Sp. Z o.o.
ul. Zamkowa 1, 21-505 Janów Podlaski
Adres redakcji: Rynek 12, 02-200 Łosice

ISSN 2083-912X

Zobacz też:

Spis treści