Dar Wojciecha Tuszko
dla Narodowego Archiwum Cyfrowego
Dr Wojciech Tuszko. Fot. Jolanta Byliniak
Wojciech Tuszko (ur. w 1921 roku) to żywa legenda polskiej fotografii. Teoretyk, historyk, długoletni współpracownik czasopisma „Fotografia” (w latach 1953-1972) z wykształcenia i zawodu dr chemii, fotochemik, pracownik naukowy Wydziału Chemii Organicznej Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk (1957-1968). Kierował Laboratorium Obróbki Materiałów Światłoczułych w Warszawskich Zakładach Fotochemicznych FOTON. Członek honorowy Związku Polskich Artystów Fotografików i Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej.
Autor haseł fotograficznych prawie we wszystkich encyklopediach PWN, Tłumacz m.in. „Wszystko o fotografii” Laroussa, uczestnik jury wielu konkursów międzynarodowych, od lat 90. Współpracownik „Foto Kuriera” gdzie zamieszczał regularnie recenzje z wystaw fotograficznych. Uczestnik i organizator wielu warsztatów i sympozjów fotograficznych.
Przy tak bogatej działalności znajdował również czas by fotografować, ale swojego fotografowania nie traktował priorytetowo. Swojej pierwszej wystawy indywidualnej doczekał się dopiero w styczniu w tym roku, kiedy to jego wnuk Feliks Tuszko przygotował pierwszy pokaz w Pracowni „Duży Pokój” w Warszawie. Okazało się, że jego zdjęcia posiadają zarówno walory dokumentalne jak i artystyczne. Wystawa, starannie przygotowana i zaaranżowana, stała się wydarzeniem, a na otwarciu pojawili się nie tylko widzowie – miłośnicy fotografii, ale liczne grono fotografów - przyjaciół, których Wojciech Tuszko przez lata instruował jakiej chemii używać, w jaki sposób uzyskiwać zamierzone efekty w wywoływanych negatywach i odbitkach kiedy jeszcze nie było mowy o fotografii powstającej cyfrowo.
Ale wcześniej jego fotografie nie były szerzej znane. Okazało się, że sam fotografował jeszcze jako młody chłopak przed wojną. Na dobre jednak fotografia zaczęła mu towarzyszyć od 1953 roku, kiedy to stał się współpracownikiem pisma Fotografia. Stąd cenne zdjęcia kolegiów redakcyjnych z sekretarzem redakcji, Henriettą Brzeską, i wieloletnim redaktorem naczelnym pisma ,Zbigniewem Dłubakiem, czy dokumentowanie środowisk naukowych, jakie mi.in są w jego archiwum. Wiele jego zdjęć powstało podczas licznych podróży służbowych m.in. do Moskwy, Kijowa, Lipska, Berlina, Leningradu. Fotografował polski krajobraz, a także swoje środowisko zawodowe i naukowe. Sam dodaje, ze fotografować zaczął po to by wiedzieć, o czym pisze.
Ważnym odnotowania jest fakt, że Wojciech Tuszko swoje archiwum postanowił przekazać do instytucji państwowej. Narodowe Archiwum Cyfrowe powstało w 2008 roku po przekształceniu Archiwum Dokumentacji Mechanicznej. Decyzja ta spowodowana była niesamowicie szybkim rozwojem możliwości digitalizowania i udostępniania zbiorów.
Podczas uroczystego przekazywania spuścizny fotograficznej Wojciecha Tuszko dr Wojciech Woźniak, naczelny dyrektor Archiwów Państwowych, w którego skład wchodzi NAC wspomniał, że zbór ten będzie dobrze zabezpieczony, odpowiednio opisany i opracowany przy udziale autora i jego rodziny, która pomoże w dokładnym datowaniu i opisach poszczególnych prac.
O pozytywnej roli NAC w upowszechnianiu wiedzy historycznej w zakresie obrazu łatwo się można przekonać obserwując wszelkie publikacje, prasę drukowaną, internet, media, czy powstające coraz częściej wystawy (również w postaci zewnętrznych, plenerowych ekspozycji) dotyczących historii najnowszej. Zasada możliwości nieodpłatnego umieszczania w internecie zdjęć ze zbiorów NAC (jedynie z zachowaniem logo-znaku wodnego) powoduje, że tak chętnie wiele różnych instytucji, ale i również indywidualnych internautów korzysta z tych zbiorów na blogach lub przy innych okazjach np. wpisach na Facebooku.
Dlatego przekazanie do zbiorów NAC-u archiwum Wojciecha Tuszki, które powstawało na przestrzeni wielu lat, jest tak ważne. Dodatkową wartością jest również pokaźna ilość 60 tysięcy starannie uporządkowanych zdjęć, bowiem autor na opakowaniach opisywał dokładne informacje techniczne: datę naświetlenia, jakim aparatem wykonywane były zdjęcia, jakim obiektywem, jakiego rodzaju wywoływaczy używał. Podziw i zachwyt budziły zaprezentowane podczas przekazania pudełka z negatywami, jakby specjalnie przygotowane do dalszych prac związanych z archiwizacją tej ogromnej fotograficznej spuścizny.
Na koniec słowa uznania dla organizatorów tego wydarzenia, którzy potrafili mu nadać odpowiednią rangę i formę. Uroczystość przekazania archiwum fotograficznego Wojciecha Tuszki oprócz osób oficjalnie reprezentujących Archiwa Państwowe zgromadziła sporo osób interesujących się fotografią i licznych przyjaciół autora, którzy mogli również obejrzeć kilkanaście wybranych zdjęć ze wspomnianej Jego wystawy ze stycznia br. w Warszawie.
Marek Grygiel
Zobacz też:
- Naczelna Dyrekcja Achiwów Państwowych
- Narodowe Arhiwum Cyfrowe
- Cenna spuścizna fotograficzna trafi do NAC
- Pracownia Duży Pokój: Wojciech Tuszko // Debiut
Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.