Nagroda Fundacji Hasselblada 1998
William Eggleston
'I am at war with obvious'
William Eggleston:
The Hasselblad Award
Ute Eskildsen, Gunilla Knape, Hasselblad Center, Gunilla Knappe (Editor)
Scalo Publishers 1999
ISBN: 3908247985Punktem wyjścia dla fotograficznych prac Williama Egglestona są miliony zdjęć powstających codziennie na całym świecie, zdjęć amatorskich, zdjęć prostych wizualnie, banalnych, ale i bezpretensjonalnych. Eggleston nie tylko używa ich w charakterze inspiracji, ale wręcz zawłaszcza całą niszę estetyczną, jaką zajmują. Centralna kompozycja, błachość tematu i wreszcie kolor to składniki nieodłączne wypracowanego przezeń stylu "snapshot chic".
Twórczość Egglestona ewoluowała począwszy od fascynacji Cartier-Bressonem przez zainteresowanie Walkerem Evans'em ("American Photographs") i Robertem Frankiem do osobistego zaangażowania w środowisko "New Documents" czyli Diane Arbus, Lee Friedlandera, Gary Winogranda. W kontekście wymienionych nazwisk zaskakującym pozostaje fakt wprowadzenia z początkiem lat 70-tych do prac artysty koloru. Kolor jest elementem podstawowym dla twórczości Egglestona właśnie z przyczyn, dla których odrzucali go 'dawni mistrzowie' fotografii amerykańskiej. Mianowicie z powodu swojej wulgarności, zmysłowości oraz uwikłania w czas.
Definicja koloru jako elementu wulgaryzującego zdjęcie pochodzi od Evansa, niemniej to co było dla niego nieznośne, okazało się doskonale komponować z bylejakim tematem zdjęć Egglestona. Kolor w jego zdjęciach można rozpatrywać na kilku płaszczyznach: po pierwsze autor manipulując nim tworzy szczególny nastrój zdjęcia, po drugie barwa wydaje się pozostawać elementem znaczącym, a nie jedynie dodatkowym i rozpraszającym komunikatem, wreszcie po trzrecie rzeczywistość jest kolorowa, a zdjęcia Eggleston'a mają ambicję być jej wiernym zapisem.
W. Eggleston (z prawej) zwiedza fabrykę Hasselblad w marcu 1999 r. (foto: Hasselblad News) Uwikłanie koloru w czas polega na ewokowaniu przezeń teraźniejszości, ewentualnie przyszłości. Widać to wyraźnie w zdjęciach Egglestona, które wydają się być zupełnie pozbawione charakterystycznej dla czarno-białych odbitek aury przeszłości czy ponadczasowości. Rezygnując umyślnie z tego szczególengo klimatu fotograficznego artysta kieruje uwagę oglądającego na ulotność, banalność i szczególność (w przeciwieństwie do czarno-białej typowości) rzeczy fotografowanych. Na znakomite wyczucie barwy przez Williama Egglestona może mieć wpływ jego praktyka malarska.
Choć przez długie lata nie szczędzono Egglestonowi słów krytyki to z perspektywy czasu wydaje się, że nie można nie docenić jego roli inspiratora kolorowej fotografii lat 80-tych i 90-tych. Prestiżowa nagroda Fundacji Hasselblada w 1998 r. wydaje się nie tylko rekompensować lata frustracji, ale i stawiać go w szeregu wcześniej uhonorowanych nagrodą mistrzów takich jak: Ansel Adams, Henri Cartier-Bresson, Manuel Alvarez Bravo, William Klein, Robert Frank, Richard Avedon czy Josef Koudelka.
Adam Mazur
(na podstawie informacji Hasselblad Foundation)
Zobacz też:
- Erna och Victor Hasselblad Stiftelse (Fundacja Hasselbladów)
- Zakłady Hasselblad
Copyright © 1997-2012 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2012 Zeta-Media Inc.
e-mail: fti@zeta-media.com