Muzeum Narodowe we Wrocławiu
od 26 marca do 9 maja 1999 r.
Wystawa zorganizowana we Wrocławiu
we współpracy z Kupferstich-Kabinett Dresden.
Kuratorzy: Wolfgang Hesse i Adam Sobota.
-----------------------------------------------
Herman Krone, fotograf
1827 - 1916, Wrocław - Drezno
Na początku był dagerotyp
Wystawa 800 fotografii Hermana Kronego (1827-1916), na której eksponowane są między innymi jego 154 dagerotypy z lat 40. i 50. XIX wieku, jest ważnym wydarzeniem z co najmniej kilku powodów.
Po pierwsze jest niezwykłą w Polsce okazją obejrzenia tak dużej kolekcji dagerotypów, wykonanych przez jednego autora. Tym bardziej, że dagerotypy i fotografie Kronego, który należy do grona najbardziej znanych fotografów niemieckich XIX wieku, są unikatowymi obrazami mody, obyczaju, przyrody i architektury z czasów, kiedy fotografia była ekskluzywnym sposobem utrwalania rzeczywistości. Wśród fotografii jest m.in. 40 najstarszych zdjęć Wrocławia z lat 1865-70. Na wystawie prezentowane są tablice z około 500 zdjęciami, na których Krone demonstrował swoim studentom rozmaite techniki fotograficzne i sposoby zastosowania fotografii, znane już w XIX wieku.
Herman Krone urodził się we Wrocławiu w 1827 roku. Jego ojciec, Carl Krone, miał warsztat litograficzny - cztery jego litografie przedstawiające widoki Wrocławia są prezentowane na wystawie.
Herman Krone ukończył studia (m.in. w zakresie astronomii) na Uniwersytecie Wrocławskim. Technik fotograficznych uczył się samodzielnie, ale już we Wrocławiu udzielał w tym zakresie lekcji, m.in. jednemu z rajców miejskich. W 1849 roku Krone przeniósł się do Drezna, gdzie w 1853 roku otworzył zawodowe studio fotograficzne. Od 1870 roku prowadził wykłady w Katedrze Fotografii Naukowej Politechniki w Dreźnie. Na tej uczelni Herman Krone habilitował się w 1878 r., a w 1907 r. został doktorem h.c. Zmarł w Dreźnie w 1916 roku. Jego prace znajdują się w zbiorach muzeów w Dreźnie, Monachium, Kolonii, Pirnie oraz w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Przejęło ono po 1945 zachowaną część dorobku Kronego przekazanego po śmierci przez jego rodzinę do zniszczonego podczas wojny wrocławskiego Muzeum Przemysłu Artystycznego i Starożytności.
Wystawa fotografii Kronego w ubiegłym roku była prezentowana w Dreźnie, a obecnie - w zmienionej formie - pokazywana jest we Wrocławiu.
Największą atrakcją wystawy są dagerotypy Hermana Kronego.
Dagerotypia, która była pierwszą powszechnie stosowaną techniką fotograficzną, została wynaleziona przez Louisa Daguerre'a w 1839 roku. Każdy dagerotyp, czyli pozytywowy obraz utrwalony chemicznie na metalowej płytce, jest obiektem unikatowym. W polskich zbiorach prywatnych i publicznych znajduje się obecnie ok. 450-500 dagerotypów. Największy zbiór prac jednego autora to 31 dagerotypów Hermana Kronego przechowywanych we wrocławskim Muzeum Narodowym. Najstarsze dagerotypy Kronego (o wymiarach 4 na 8 centymetrów), pochodzące z 1843 roku, przedstawiają m.in. kościół św. Elżbiety i panoramę Wrocławia. Wśród eksponatów są także dagerotypy stereoskopowe tworzące iluzję trójwymiarowości. Zbiór dagerotypów Kronego, z których część eksponowana na wystawie zachowana jest w bardzo dobrym stanie, pokazuje ogromne możliwości, a zarazem ograniczenia w rejestracji obrazu rzeczywistości, jakie niosła ta rewolucyjna technika utrwalania obrazu.
W technice kolodionowej, która w połowie lat 50. XIX wieku wyparła dagerotypię, wykonane zostały zdjęcia Drezna i Wrocławia z lat 60. Pozytywowe odbitki tych zdjęć na papierach albuminowych ukazują obraz Wrocławia przed wielkimi zmianami urbanistycznymi, które nastąpiły w mieście na przełomie XIX i XX wieku. Tablice, które Krone przygotowywał jako ilustrację do swoich zajęć ze studentami na politechnice, demonstrują m.in. zastosowanie fotografii w nauce. Jest tu np. prezentowana seria fotografii pokazujących zaćmienia słońca na Nowej Zelandii w 1859 roku, a także zdjęcia Drezna wykonane nocą w 1895 roku. Na tablicach demonstrowane są historyczne już dzisiaj techniki fotograficzne, takie jak cyanotypia czy heliograwiura.
Wystawa fotografii Hermana Kronego przypomina mało znanego w Polsce wybitnego fotografa, na którego zdjęciach zachowany został obraz dziewiętnastowiecznych Niemiec. Jest to jednocześnie wystawa o dużych walorach dydaktycznych, pokazująca rozwój zastosowań i techniki fotograficznej od dagerotypu do technik z początku naszego wieku.
Rafał Bubnicki
"Rzeczpospolita", 31 marca 1999 r.
Artykuł ten pierwotnie zamieszczony był w "Rzeczpospolitej" z dnia 31 marca 1999 r. w dziale "Kultura". Wszystkie prawa zastrzeżone. fotoTAPETA dziękuje redakcji "Rzeczpospolitej" za zgodę na elektroniczny "przedruk". Zainteresowanym stałą lekturą "Rzeczpospolitej" polecamy witrynę internetową tego dziennika "Rzeczpospolita On-Line", gdzie można dokonać rejestracji.
Herman Krone, Autoportret, 1852, dagerotyp stereoskopowy
Copyright © 1997-2012 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2012 Zeta-Media Inc.
e-mail: fti@zeta-media.com
