"Helmut w oczach June"
film telewizyjny
TVP 1, 28.IX.2000 r.

 

Helmut Newton kończy 80 lat

Fotograf, czy pornograf ?!

 

Helmut Newton na Targach Książki w Frankfurcie, w październiku 1999 r. (fot. za zgodą Benedikt Taschen Verlag)

- Ty zawsze masz rację ! - mówi pod koniec nakręconego przez siebie filmu June, żona Helmuta Newtona, najbardziej skandalizującego fotografa mody.

Film zrealizowany prostą kamerą video, którą June otrzymała w prezencie, jest bardzo prywatnym zapisem zachowań wielkiego fotografa podczas wielu sesji zdjęciowych z udziałem top-modelek i sławnych ludzi ze świata sztuki - m.in. Pavarottiego, Versacciego, Billy Wildera. Bohaterki Newtona, najlepiej opłacane gwiazdy mody, jak Cindy Crawford, Nadja Auermann, Claudia Schiffer Carla Bruni, poddawane są na naszych oczach wymyślnym "torturom", despotycznego fotografa. Pokornie zanurzają się w basenie podczas nocnych seansów, wykonują setki najbardziej wyszukanych poleceń mistrza, przybierają skandalizujące pozy.

Prowokacyjną twórczość Newtona znamy tylko z poszczególnych fotografii - tutaj mamy okazję podpatrzyć jego warsztat. Proces powstawania zdjęcia, napięcia, jakie temu towarzyszą, sposób w jaki wyszukiwane są plenery i wnętrza luksusowych rezydencji śmietanki towarzyskiej... June wiernie zapisuje proces powstawania poszczególnych ujęć, dobór świateł , dyspozycje fotografa na planie zdjęciowym, zabiegi techniczne - wszystko to puentowane jest stop klatką ze zdjęciem, które już znamy z wcześniejszych publikacji lub wystaw. Ale nie wiemy ile trudu, inwencji i szybkich decyzji wymagała praca nad takim jednym ujęciem. O swoim warsztacie Newton mówi niewiele: używa prostego sprzętu, koncentrując się nad pomysłem, szczegóły techniczne pozostawia swoim asystentom.

June i Helmut Newton, wraz z Benedyktem Taschenem, wydawcą, przedstawiają album "SUMO" na konferencji prasowej Bazylei, w czerwcu 1999 r. (fot. za zgodą Benedikt Taschen Verlag)

W jednej z rozmów telefonicznych, zarejestrowanych w filmie, Newton wyznaje, że jest nie tyle fotografem, co pornografem - żonglując słowami i prowokując rozmówcę. Ale prowokacja jest tylko pewną maską, za którą kryje się człowiek bardzo wrażliwy, o dużym poczuciu humoru i wyostrzonym zmyśle obserwacyjnym. Krytykuje pruderyjność społeczeństwa amerykańskiego, fotografując w przerysowaniu świat luksusu, poprzez dobranie odpowiednich środków potrafi ten świat uwiarygodnić i przedstawić jego pustkę.

Oczywiście jego obsesją jest ciało - wspaniała jest scena w filmie, gdy fotografowana Cindy Crawford schodzi po schodach luksusowej rezydencji w Monako, a Newton komentuje swój autentycznych zachwyt nad możliwością wiernej rejestracji jej ruchu, władzy, jaką posiada nad każdym mięśniem jej ciała.

Nazywany "wyzyskiwaczem kobiet" wzbudzający protesty feministek, aranżuje swoje perwersyjne sceny widząc świat po swojemu, w sposób jaki ujawnia dopiero na swoich zdjęciach. Kobiety, głównie kobiety, wysmukłe o nieprawdopodobnie długich nogach, najczęściej o białej karnacji - większość zdjęć Newtona to fotografie czarno-białe - stanowią główny obiekt jego fascynacji. Nie bez powodu słynny projektant mody Karl Lagerfeld, również z pochodzenia Niemiec, użył prowokacyjnego terminu "Nord-fleisch" - "północne mięso" pisząc wstęp do wyboru fotografii Newtona. Fascynacja ciałem kobiecym jako nieomal przedmiotem abstrakcyjnym doprowadziła do tego, że zdjęcia Newtona przekraczają od dawna coś, co umownie nazywa się fotografia mody. Są wystawiane w najbardziej prestiżowych salach muzealnych całego świata, ukazują się w rozlicznych publikacjach albumowych, powstaje na ich temat szereg prac naukowych, badających aspekty scjologiczne jakie w nich są zawarte.

Film June Newton jest specyficznym komentarzem do tej ekstrawaganckiej twórczości. Odsłania nam Newtona również prywatnie, gdy widzimy go np. w scenie fotografowania Luciano Pavarottiego - gdy zamieniają się rolami i Newton chętnie pozuje słynnemu tenorowi żartując na swój temat i bawiąc się zmiennością konwencji. Akcja toczy się wartko, jesteśmy zaskakiwani nieoczekiwanymi wydarzeniami, rejestracją nieco ekscentrycznych zachowań wielkiego fotografa - co w żadnym stopniu nie umniejsza jego osiągnięć. Ale żeby tak się stało musiał być zobaczony oczyma najbliższej osoby, która jak widać z tego filmu ma również ogromny udział w tym wszystkim czego dokonał Helmut Newton.

Marek Grygiel


Warto zanotować:

Na 80-te urodziny Helmuta Newtona (30 października) otwarta będzie wielka retrospektywna wystawa w Neue Nationalgalerie w Berlinie:

HELMUT NEWTON. WORK
01.11.2000 - 07.01.2001
Neue Nationalgalerie
Potsdamer Strasse 50
D-10785 Berlin


Zobacz też:

 


Big Calendar 2001: Helmut Newton
Paperback - 12 pages (July 2000)
Benedikt Taschen Verlag; ISBN: 3822860603

Następny ze sławnych kalendarzy ściennych z pracami H. Newtona.

SUMO
Helmut Newton
Hardcover - 480 pages (15 December, 1999)
Benedikt Taschen Verlag; ISBN: 3822863947

Być może największy fotograficzny album stulecia: , 480 stron formatu 50 cm x 70 cm, ważący 30 kg!; wydrukowano tylko 10 tys. egzemplarzy, każdy jest podpisany przez artystę, do każdego dołączony jest gustowny metalowy stolik, zaprojektowany przez Philippe Starck'a!

Helmut Newton's Illustrated, 1-4
Helmut Newton
Paperback - 136 pages (June 2000)
Thunder's Mouth Press; ISBN: 1560252634
Dimensions (in inches): 0.65 x 10.51 x 8.38

W latach 1985 - 1995 Helmut Newton publikował swoje najmocniejsze fotografie we własnym magazynie "Helmut Newton's Illustrated". Ukazały się tylko 4 numery tego pisma - obecnie zostały one wydane w jedym tomie.

White Women
Helmut Newton
Hardcover - 130 pages (30 October, 2000)
Thunder's Mouth Press; ISBN: 1560252928
Dimensions (in inches): 0.64 x 12.45 x 9.44

Klasyk!

Spis treści

Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.

 

20 - 10 - 2000