Centrum Sztuki Współczesnej
Zamek Ujazdowski
Warszawa, Jazdów 2
30 maja 12 lipca 2009 r.

Otwarcie: piątek, 29 maja 2009 r., godz. 18:00

 

 

Fotografowanie Tadeusza Rolke

POCZĄTKI jego długoletniej fascynacji fotografią sięgają lat pięćdziesiątych i są związane z fotografia prasową. Wtedy to powstaje szereg wartościowych reportaży, o silnym zabarwieniu społecznym, drukowanych w tygodniku Stolica. Następna dekada to praca dla jednego z najlepiej redagowanych miesięczników Polska oraz intensywna dokumentacja środowisk artystycznych i intelektualnych kraju. Kolejne 10 lat to pobyt w Hamburgu i praca w charakterze fotografa freelance dla magazynów w Niemczech i Europie.

Lata 80 to okres poszukiwań, realizacja bardziej kameralnych własnych projektów (np. Beatrycze) których ukoronowaniem jest duża wystawa zbiorowa według własnej koncepcji Pt "Przemoc, seks, nostalgia". Po wydarzeniach 1989 roku Tadeusz Rolke współpracuje nadal z wieloma pismami m.in. z hamburskim magazynem Art. w którym promuje swoimi fotografiami progresywną sztukę polską, a także współpracuje z Magazynem Gazety Wyborczej, Wprost i innymi tygodnikami.

Oprócz talentu do zrobienia dobrej fotografii  potrzebna jest też intuicja i umiejętność obserwacji świata. - Tadeusz Rolke

Od czasu swojej przeglądowej wystawy "Fotografowałem lata 60-te" w CSW w Warszawie w 1997 roku coraz częściej wystawia swoje prace, również za granicą (Niemcy, Słowacja, Litwa, Japonia, Francja, Norwegia).

W 2001 roku wraz z Chrisem Niedenthalem realizuje cykl "Sąsiadka" wystawiony po raz pierwszy w Zachęcie, a także realizuje od kilkunastu lat bez przerwy aż do dzisiaj serię "Tu byliśmy" - symboliczną rekonstrukcję zaginionego  na dawnych ziemiach Rzeczypospolitej świata chasydów.

O twórczości fotograficznej Tadeusza Rolke można napisać sporo ale trudno do końca zinterpretować tę twórczość w sposób jednoznaczny. Jej bogactwo, wielowątkowość, pozwalają doszukiwać się w niej uporczywego dążenia do wyjaśniania złożoności tego świata, a zarazem bezustannego zdziwienia dla wszelkich rodzajów zmienności i ulotności jego trwania.

Wieloletnie obcowanie z kamerą, zawsze obecną i czujną, pozwoliło Tadeuszowi Rolke zapisać te kawałki świata po swojemu, pozwoliło wyrobić sobie również dystans do samego siebie.

W jego zdjęciach, czasami tak niezwykle zwyczajnych, zawarta jest błyskawiczna synteza sytuacji jaką napotyka, której zwykły uczestnik pewnie by nie zauważył.

Ciekawość świata, otwartość na jego wielokulturowe aspekty powoduje, że zdjęcia Tadeusza Rolke noszą w sobie znamiona fotografii uniwersalnej, takiej która może powstać wszędzie o każdej porze i w każdej szerokości geograficznej. Jest jednak coś co wydaje się scalać te prace - to postawa ogromnej życzliwości i wsłuchania się autora w to co najbardziej istotne dla danej postaci czy dziejącego się wydarzenia. Te uchwycone z pasją i sercem fragmenty tworzą dopiero niewielkie ale jakże dojmujące historie. Wszystko wtedy jest ze sobą w największej harmonii: kolor, światło, nastrój, cienie i półtony, odpowiednia kompozycja o której niekiedy decydują ułamki sekund.

Zdjęcia Tadeusza Rolke doskonale opisują człowieka i jego otoczenie. Pojawiają się na nich niekiedy postacie ogólnie znane, ale wydaje się jakbyśmy widzieli je po raz pierwszy. Oprócz dokumentalnego waloru ujęcia te zawierają  jeszcze jakąś specyficzną aurę, jakiś rodzaj magii, którą dostrzec można  bez specjalnych wyjaśnień. Są również zdjęcia pozbawione ludzi, ale zawsze odczuwamy, że właśnie przed chwilą tam byli, bo zostawione ślady ich działalności są wyostrzone w sensie dosłownym i w przenośni. Znaleźć w nich można wnikliwą obserwację, odczuć rodzaj ciągłego napięcia, które powoduje niezwykłą ekspresję utrwalonego przedmiotu czy sytuacji.

Tadeusz Rolke rzadko jest fotografem krajobrazu, fotografuje raczej topografie ludzkiego losu przejawiające się w całym bogactwie życia. Interesują go nie tylko ludzie sławni i uznani, ale również postaci zupełnie anonimowe - w których odnajdujemy to coś, co każe nam zastanawiać się nie tylko nad utrwaloną postacią i sytuacją, ale również skłania ku szerszym, bardziej filozoficznym refleksjom.

Na koniec warto może przytoczyć  zdanie Karla Lagerfelda  o tym że fotografia jest tą formą sztuki, która najlepiej wyraża naszą epokę. Bogata i wielowątkowa twórczość fotograficzna Tadeusza Rolke, uczestnika i świadka tej epoki, zdaje się w całości  to potwierdzać.

 

Marek Grygiel,
Warszawa, 7 maja 2009

 

 

W FOTOTAPECIE poprzednio m.in.::

• "Fragment większej całości" - rozmowa z Tadeuszem Rolke (2001)

 

 

---

Spis treści

Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.