Ciemny zielnik
Katarzyny Januszko

Marek Grygiel


...in each vegetal pyramid above him he could read secret hieroglyphs of ascending forces: the sign of Air, which bathes and feeds those fair sylvan entities; the sign of Fire, the virtuality of which they have already within them, and which perhaps will destroy them one day. But he knew that these rising forces were balanced by forces descending underground: beneath his feet the blind but sentient race of roots was tracing, in the dark that same pattern of twigs infinitely dividing in the sky; cautiously these roots were groping their way toward some mysterious nadir. Here and there a leaf turned yellow too soon revealed, beneath its green, the presence of metals from which it had formed its substance, and on which it was now operating a transmutation. -- Marguerite Yourcenar "The Abyss"

...w każdym z tych roślinnych ostrosłupów odnajdował hermetyczny hieroglif sił wstępujących, znak powietrza, które otacza i żywi te piękne istoty leśne, oraz znak ognia, którego możliwości w sobie kryją i który może kiedyś je pochłonie. Ale wzloty znajdowały przeciwwagę w zstępowaniu: pod jego stopami ślepy i czujący lód korzeni naśladował w ciemności nieskończony podział gałązek na niebie i ostrożnie kierował się ku niewiadomemu nadirowi. Tu i ówdzie zbyt pożółkły liść zdradzał istnienie pod zielenią metali, z których ukształtował swoją substancję, aby następnie dokonać ich transmutacji. --  Marguerite Yourcenar "Otchłań"



Katarzyna Januszko, praca z serii "Za szybą", emulsja na papierze akwarelowym


F otografia powstaje zazwyczaj w ułamku sekundy. Stara się zapisać jakiś moment. Wyrwać go z potoku upływającego czasu. Bywają jednak próby podważenia tej szeroko wyznawanej zasady. Niektórzy artyści traktują fotografię jako dziedzinę twórczości, która poprzez bogactwo i różnorodność technik pozwala im wyrazić swoje idee w sposób bardziej wyrafinowany.

Dzieje się tak również w przypadku prac Katarzyny Januszko, która używając środków fotograficznych (rozprowadzana emulsja światłoczuła na kartonie) osiąga efekty graniczące z grafiką i malarstwem. W kilku wielkoformatowych pracach zamyka fragment swojego życia, pod postacią "ciemnego zielnika" sygnalizując nam tylko kilka istotnych dla narracji elementów.

Ta refleksja i próba spojrzenia wstecz nastąpiła w wyniku niespodziewanych i tragicznych wydarzeń ściśle związanych z biografią artystki. Uliczny wypadek i potem długa rekonwalescencja złożyły się na rodzaj przemyśleń o charakterze syntetycznego podsumowania dotychczasowego życia. Narodziny, podróże, lęk, śmierć znalazły przeciwwagę w świecie natury, która dominuje w tej zwartej i dramatycznej opowieści. Różnorodne formy roślinne przesłaniają architekturę odhumanizowanych i abstrakcyjnych miast, symbolizują odradzanie się życia, walczą z cywilizacyjną pustką.

Pozbawione soczystych barw kwitnącej zieleni, są owym "hermetycznym hieroglifem sił wstępujących", sił przywracających radość i sens życia nawet w chwilach największego zwątpienia i smutku.

  Taking a photograph is - usually - a split-second matter. The reason for taking pictures is to record a moment, to extract it from the stream of passing time. Nevertheless, some try to question this widely recognised principle. Some artists consider photography to be art which, thanks to its richness and range of techniques, allows them to express their ideas in a more sophisticated way.

One such artists is Katarzyna Januszko, who using photographic means (light-sensitive emulsion spread over water-colour paper) achieves effects close to those of grafic arts or painting. The artist encloses a part of her life within several large pictures which form a kind of "dark herbarium" while giving us hints about only a few essential narrative elements.

This reflection and attempt to look back was caused by unexpected and dramatic events from the artist's biography. A street accident and prolonged convalescence forced her to consider her life and to sum it up. Birth, travel, anxiety and death have found its counterbalance in the world of nature which dominates in this dense and dramatic tale. Various floral forms veil architecture of dehumanised and abstract towns.

They symbolise the rebirth of life, they struggle with civilisation's emptiness. Deprived of saturated colours of a blooming plants saturated colours, they represent "the hermetical hieroglyph of ascendant forces". Forces which restore the joy and meaning to life even in the very moments of despair and sadness.





Katarzyna Januszko "Za szybą"
Wystawa w "Małej Galerii" ZPAF-CSW w Warszawie, Plac Zamkowy 8
8-30 kwietnia 1997 r

 Katarzyna Januszko
podczas wernisażu w "Małej Galerii".
Fot. Waldemar Gorlewski (GW)




Zobacz też :

Spis treści

Copyright © 1997-2012 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2012 Zeta-Media Inc.
e-mail: fti@zeta-media.com