Nagroda Hasselblad Foundation 2000
Borys Michajłow
UNDACJA HASSELBLADA poświęciła znaczną część ósmego numeru wydawanego własnym sumptem biuletynu Borysowi Michajłowi. Jego zdjęcia nie ma jednak na okładce - to szczegół, ale znaczący. Do tej pory zwycięzcy, co zrozumiałe, otwierali poświęcony im numer biuletynu (por. C.Sherman, W.Egglestone), dlaczego więc zrobiono wyjątek dla Michajłowa? Otóż jego zdjęcia po prostu na okładkę się nie nadają. Każdy kto ma oczy potwierdzi, że o wiele lepiej od nich prezentują się na przykład sepiowane zbliżenia porów (tych do jedzenia - zdjęcie z okładki biuletynu Ch.Jones).
Przy okazji łódzkiej wystawy Michajłowa Lech Lechowicz jego twórczość określił jako oscylującą pomiędzy i łączącą pozornie sprzeczne konwencje dokumentu i zdjęcia inscenizowanego. I właśnie takie niewesołe para-dokumentalne zdjęcia Michajłowa prosto z dna (a może dnia codziennego) post-sowieckiej rzeczywistości przyciągają uwagę i wzbudzają uznanie Zachodu. Moim zdaniem magnetyzm tych prac (przyczyna sukcesu Michajłowa) polega nie tyle na ich kontrowersyjności, co raczej wizualizacji i poświadczaniu inności tejże post-sowieckiej (czyt.wschodnio europejskiej) rzeczywistości - inności niejako z góry zakładanej przez tamtą, europejską i amerykańską, publiczność. Inny, jak go pokazuje Michajłow jest tak samo niezrozumiały dla przeciętnego widza z Zachodu jak rosyjski alfabet będący organicznie z tymi zdjęciami związany. Michajłow nie jest jednak 'tłumaczem kultur' - przeciwnie - świadomie podkreśla odmienność fotografowanych przez siebie sytuacji i osób, rozmyślnie stosuje taktykę epatowania i szokowania rozpływających się w estetyzmie zachodnich Spiesserów. Jego prace są świadomie brzydkie, quasi-amatorskie - na celowo porysowanych i podniszczonych zdjęciach przeważają ludzie biedni, z marginesu, zdeformowani, okaleczeni lub boleśnie przeciętni, do tych odbitek przyczepione są wyrwane kartki z niechlujnymi odręcznie pisanymi po rosyjsku komentarzami. Dopiero kolejną warstwą stanowią druczki z tłumaczeniami na angielski: proste, oszczędne, bezbłędne, wręcz eleganckie...
Michajłow jest odpychający, i to przyciąga. Nagrodę dostał (500 000 SEK) i dobrze, 'okładki' nie dostał i trudno - taki już los fotografów 'kontrowersyjnych', którzy jednocześnie rezygnują z bycia 'ładnymi'.
Adam Mazur
Polecamy...
- BORYS MIKHAILOV - Fotografie, wystawa w Galerii FF w Łodzi (1997)
- Komunikat prasowy : Boris Mikhailov receives the Hasselblad Foundation International Award in Photography, 2000
- Erna och Victor Hasselblads Stiftelse (Fundacja Hasselbladów)
W fotoTAPECIE poprzednio o Nagrodach Hasselbladów:
Książki:
Unfinished Dissertation: Boris Mikhaylov
Hardcover - 224 pages
1st Scalo Ed edition (January, 1999)
ISBN: 3931141977
Boris Mikhailov: Case History
Hardcover - 256 pages (May 1999)
Scalo Verlag Ac; ISBN: 3908247098 ;
Dimensions (in inches): 1.65 x 9.53 x 7.08
Boris Mikhailov: Hasselblad
Gunilla Knape (Editor), Boris Mikhailov (Photographer)
Hardcover - 144 pages (15 February, 2001)
Scalo; ISBN: 390824742X
Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.
01 - 01 - 11
