Fotografia artystyczna, zaoczna, komercyjna -
sezon jesienny w warszawskich galeriach

 

Jesień to nie tylko zmiana aury na gorsze, ale również inauguracja nowego sezonu galeryjnego. W tym roku początek sezonu okazał się wyjątkowo fotograficzny. I tak obok stałego rytmu wyznaczanego wernisażami w Małej Galerii, swoje prace z cyklu umownie nazwanego "Strzałki" w pubie "Leżaki" na Krakowskim Przedmieściu pokazała jeszcze we wrześniu Katarzyna Fortuna. Niezadługo potem w Galerii Karowa wystawę miał jeden z mentorów Fortuny, mianowicie Tomasz Sikora, który pokazał cykle (auto)portretów. Z ważniejszych rangą wydarzeń warto wspomnieć o spektakularnym projekcie Koalicji Latarnik w Pałacu Kultury i Nauki. Tej wystawie, podobnie jak wcześniejszemu pokazowi Paula Alberta Leitnera w Austriackim Forum Kultury, poświęciliśmy na łamach Fototapety oddzielny materiał. Kolejnymi galeriami zahaczającymi w ciekawy sposób o medium fotografii były XX1 (patrz materiał o Alicji Łukasiak) oraz Kordegarda. Do drugiego z wymienionych miejsc warto zajrzeć, by zapoznać się z dokumentacją i spuścizną po Andrzeju Partumie, jednej z kluczowych postaci neoawangardy lat 60-tych i 70-tych. Ekspozycja składa się z dziesiątek fotografii dokumentalnych oddających charakter prowokacyjnych działań artysty. Wprawdzie fotografia w przypadku pokazów Łukasiak i Partuma odgrywa jedynie rolę pomocniczą, jednak trudno byłoby wyobrazić sobie ich sztukę pod nieobecność tego medium.

Z niedawno otwartych ekspozycji uwagę zwraca również Andy Warhol, którego liczne, tworzone w oparciu o fotografię serigrafie zostały zestawione z dokumentami z życia jego rodziny, ze szczególnym podkreśleniem słowackich korzeni artysty. Pokazywana w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski wystawa Warhola uzupełniona jest prezentacją prac trzech młodych artystów słowackich, z których najciekawsze wydają się obiekty Miroslava Koptaka. Koptak umiejętnie posłużył się fotografią, a w szczególności błoną fotograficzną aranżując przestrzeń historycznych piwnic zamku. Sezon Słowacki w Warszawie zamknie planowana na listopad wystawa Martina Kollara w Małej Galerii ZPAF-CSW. W ten fotograficzny pęd włączyła się również Galeria Foksal z wystawą Tomasza Ciecierskiego. Znany malarz podjął zagadnienie obrazowania w malarstwie i fotografii, ich wzajemną relację oraz przenikanie. Gra fotografii z malarstwem Ciecierskiego zbliża nas do innego projektu, gdzie fotografia wchodzi w rozliczne związki z innymi mediami, mam tu na myśli zorganizowaną we współpracy z Austriakami otwartą w Królikarni wystawę "Pejzaż semiotyczny", gdzie oprócz prac Polaków obejrzeć można między innymi budzące kontrowersje prace Valie Export, Ewy Partum i Zofii Kulik.

 


Mniszka, Ingrid Bergman, Andy Warchol, 1983, z wystawy "KRAINA NIEODLEGŁA. Andy Warhol jako Andrijko Varchola z Mikovej", Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie.

 

Obok wyżej wspomnianych projektów warto przyjrzeć się bliżej czwartej edycji Galerii Zaocznej oraz otwartej na Krakowskim Przedmieściu w Galerii Art New Media wystawie "Mistrzowie fotografii". Na pierwszy rzut oka trudno znaleźć wspólny mianownik dla obu wydarzeń, z których pierwsze jest oddolną i bezinteresowną inicjatywą artystów zjednoczonych chęcią wystawiania w jednej przestrzeni, inicjatywą zorganizowaną w jednej z malowniczych ruin na Saskiej Kępie; podczas gdy drugi z wymienionych pokazów to przedsięwzięcie komercyjne, mające na celu sprzedaż w ekskluzywnym lokalu w środku miasta odbitek największych żyjących "mistrzów". Oba projekty łączy eksploracja medium, a ich nieprzystawalność świadczy o różnorodności stołecznego światka fotograficznego.

 


Wernisaż w galerii Art New Media. Fot. A. Mazur

 

Galeria Bezdomna udowodniła niedawno skalę determinacji fotografów z różnych środowisk, którym często nie brak talentu i wrażliwości, ale nie mają najmniejszej szansy na pokazanie swoich prac. Bez dialogu z publicznością, żywego kontaktu z innymi artystami sztuka nie ma szans zaistnieć tym bardziej godne uwagi są nawet najbardziej "off-owe" wydarzenia artystyczne stymulujące wątłą polską scenę artystyczną. Do takich niewątpliwie zalicza się kolejna, czwarta już edycja Galerii Zaocznej animowanej przez Miro Csolle, Słowaka zamieszkałego w Warszawie.

W wydarzeniu wzięło udział osiem osób, w tym działający w obszarze fotografii Krzysztof Wojciechowski, Szymon Cygielski, Józef Żuk-Piwkowski oraz wspomniany już Miro Csolle. Na uwagę zasługuje najnowszy projekt Wojciechowskiego - "Pachołki Unii Europejskiej" - komentujący w sposób ironiczny i konceptualny zarazem jeden z najgorętszych tematów dominujących w rodzimych mediach. Z kolei pokazywany niedawno w Małej Galerii Żuk Piwkowski pokazał prace nawiązujące do historycznych już tautologicznych serii Zbigniewa Dłubaka z tą różnicą, że Piwkowski swoje wykonane w zastanej przestrzeni zdjęcia wykonuje aparatem cyfrowym, co nadaje całości nieco odmienne znaczenie. Ciekawą okazała się również prezentacja zdjęć Szymona Cygielskiego, który od ponad roku fotografuje psy wszelkiej maści i rasy przywiązane przez właścicieli do przeróżnych barierek, krat, drzew. Podobnie jak w przypadku prac Wojciechowskiego i Piwkowskiego, także zdjęcia Cygielskego są ciekawym przykładem nawiązania do spuścizny (post)konceptualizmu, jednak estetyka i kontekst tych prac, a więc i znaczenie, są już zupełnie inne.

Zupełnie inny charakter od undergroundowego wydarzenia na Pradze ma pokaz w Art. New Media, gdzie zebrano prace m.in. Anny Bohdziewicz, Bogdana Dziworskiego, Edwarda Hartwiga, Zbigniewa Łagockiego oraz Wojciecha Prażmowskiego. Galeria, jako jedna z pierwszych w mieście podjęła się sprzedaży odbitek artystycznych. Jak twierdzi kierownik artystyczny, Klementyna Bocheńska, jeśli pomysł chwyci galeria będzie mniej więcej co kwartał pokazywała nowy garnitur autorów/zdjęć próbując sprzedaży zarówno uznanych tuzów, ale też nie bojąc się promowania młodych talentów. Na wystawie można zobaczyć i kupić, obok prac "mistrzów", fotografie wspomnianej już Katarzyny Fortuny i Katarzyny Górnej, Wojtka Wieteski, ale też znanego do niedawna wyłącznie z prac komercyjnych Jacka Poremby.

Adam Mazur

28 października 2002 r.

 


Galeria Zaoczna 4, praca Szymona Cygielskiego. Fot. A. Mazur

 


Galeria Zaoczna 4, praca Szymona Cygielskiego z serii "Psy"

 

 


Galeria Zaoczna 4, praca Krzysztofa Wojciechowskiego "Pachołki Unii Europejskiej".
Fot. Józef Żuk-Piwkowski

 



Galeria Zaoczna 4, prace Józefa Żuk-Piwkowskiego. Fot. autor

 


Miro Csolle - współorganizator i uczestnik Galerii Zaocznej. Fot. Józef Żuk-Piwkowski

 

 

Poprzednio w "fotoTAPECIE":

 

 

Spis treści

Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.

 

05 - 11 - 02