"Stara Galeria" ZPAF
Warszawa, Pl. Zamkowy 8
12 lutego - 1 marca 2004

Katalog:
Antanas Sutkus
Kasdenybes archyvai 1959-1993
Daily Life Archives 1959-1993
Nepiblikuotos fotografijos / Unpulished photographs
ISBN 9955-438-19-3

 

 

Antanas Sutkus: „Zwykły dzień”, fotografie z lat 1959 - 1993

Zapis dnia powszedniego

Antanas Sutkus. Fot. M. Grygiel

NAJNOWSZA wystawa Antanasa Sutkusa, największego litewskiego współczesnego fotografa jest wystawą opartą głównie o bogate archiwum autora. Jej polski tytuł „Zwykły dzień” jest zbyt skrótowy, ideę całości lepiej oddaje tytuł oryginalny, który można przetłumaczyć na „Archwium codzienności”.

Antanas Sutkus: Maraton na ulicy Uniwersyteckiej, Wilno 1959 (Maratonas Universiteto gatveje, Vilnius, 1959), z wystawy "Zwykły dzień", Stara Galeria ZPAF w Warszawie, luty 2004 r.

Prawie wszystkie fotografie na wystawie prezentowane są po raz pierwszy – a warto tu dodać, że nie jest to pierwsza wystawa tego znanego w Polsce autora. W 1996 roku, również w Starej Galerii ZPAF w Warszawie prezentowano jego „Nostalgię bosych stóp” *.

Obydwie wystawy łączy tego samego rodzaju fotografia – zapis dnia powszechnego w jego zwykłych potocznych rytuałach. Dla autora jest to cofnięcie się w świat dzieciństwa, wtedy to bowiem, jak pisze we wstępie do katalogu wystawy – codzienność odczuwa się najintensywniej, mimo, że może ona wydawać się czymś nudnym i mało atrakcyjnym. Obecnie często nie mamy czasu na zwykłe życie. Supermarkety zastępują kościoły i muzea. Wiodący slogan to „pracuj, kupuj i umieraj”. To jest teraz codziennym i zasadniczym udziałem wielu ludzi. Widząc śnieg rano od razu martwimy się o kłopoty na drogach, ale nie myślimy o tym, że ten śnieg jest puszysty, biały i miękki. Nie mamy już czasu by podziwiać kształty spadających jesienią liści lub wpatrywać się w światła wieczornych okien. Wydaje się, że na fotografiach Sutkusa jest ten śnieg, są uchwycone te tajemnicze momenty magicznej codzienności – nawet jeśli zdjęcia nie rejestrują nadzwyczajnych wydarzeń.

Teraz czasy się zmieniły i nie fotografuje się już tak jak dawniej. Ludzie nieraz częściej chcą zniszczyć aparat niż poprosić by zrobić im zdjęcie – pisze dalej Sutkus.

Przez te ponad trzy dekady od 1959 do 1993 (taki okres obejmuje wystawa) autor naświetlił tysiące negatywów. Stypendium Hasselblada które otrzymał na uporządkowanie tak bogatego archiwum przyczyniło się w dużej mierze do zaprezentowania jeszcze raz niewyczerpanego bogactwa takiej fotografii.

Można w tym miejscu powtórzyć to co zostało napisane przy wystawie poprzedniej:

Z upływem czasu takie fotografie dojrzewają jak dobre wino, dostarczają wielu wzruszeń, wzbudzają podziw swoją wewnętrzną prawdą. I chociaż od momentu wykonania niektórych z nich minęło ponad 30 lat nie zatraciły nic ze swego niepowtarzalnego uroku i wdzięku. I są zapewne czymś więcej niż tylko suchą rejestracją przejawów codziennego życia, są wielką humanistyczną refleksją nad przemijaniem, nad dzieciństwem, nad starością, życiem i śmiercią. I to jest najważniejszym walorem tych pięknych fotografii wykonanych przez jednego z najwrażliwszych twórców fotografii współczesnej./*

Antanas Sutkus (ur. 1939) jest nadal aktywnym fotografem, założycielem i długoletnim przewodniczącym Związku Litewskich Artystów Fotografów, autorem kilkudziesięciu wystaw i kilkunastu albumów autorskich. Jego prace znajdują się w najważniejszych kolekcjach fotograficznych na Litwie i wielu innych krajach.

MG

 

* Antanas Sutkus - „Nostalgia bosych stóp”, Stara Galeria ZPAF, Warszawa, wrzesień 1996
    Kurator: Raminta Jurenaite, współpraca Danuta Rago (ZPAF), Marek Grygiel (CSW)

 

 

Poprzednio w FOTOTAPECIE:

• 60-lecie Antanasa Sutkusa (1999)
• Fotografia litewska (raz jeszcze...) - album Sutkusa (2001)

 

Zobacz też:

• Wystawa A. Sutkusa - witryna www Starej Galerii ZPAF
• Związek Fotografów Litewskich

 

 

 

---

Spis treści

Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.