Tarnowskie Centrum Kultury
Tarnów, Rynek 5
23 październia - 23 listopada 2014 r.
Wystawa zrealizowana przy wspólpracy z Galerią Le Guern w Warszawie.
Tadeusz Rolke – CDN. Fotografia.
Zaprezentowanie nawet kilkudziesięciu fotografii z bogatego dorobku Tadeusza Rolke zawsze nasuwa pytanie o reprezentatywność takiego wyboru. Wielowątkowość jego twórczości sprawia, że nie jest łatwo zestawić tematy pozornie nic nie mające ze sobą wspólnego. Udało się to zapewne niewiele razy m.in. na dużej, jubileuszowej wystawie „Wszystko jest fotografią”, którą przedstawiono przed 5 laty w Centrum Sztuki Wspólczesnej.
Obecnie prezentowana wystawa w Tarnowskim Centrum Kultury raczej bardziej nawiązuje do tej znacznie wcześniejszej z 1997 roku, kiedy to główną osią prezentacji były zdjęcia z lat sześćdziesiątych. Tym razem najwięcej zdjeć jest z II połowy lat 50. Okres fotografowania ulicy, nie tylko w Warszawie, ale i na prowincji sprawia, że dostajemy obraz Polski z czasów jakie pamiętają z autopsji raczej osoby przeżywające wtedy lata szkolne. Na czarno-białych fotografiach pojawiają się sceny z zycia codziennego, widzimy warszawskie, tramwaje, samochody (warszawy, citroeny, autobusy chausson), jest ogromny targ z dziesiątkami furmanek w Garwolinie, wesołe miasteczko z okazji dożynek pod Pałacem Kultury i Nauki, wycieczki na skuterach, wnętrza kawiarni z prawdziwymi jeszcze ekspresami do kawy. Kto pamięta modę na hula hoop może zobaczyć zdjęcie z odbywającego się w Warszawie konkursu, a także wytwory Mody Polskiej prezentowanej na środku Alej Jerozolimskich w Warszawie. Ciekawe, jak dobrze i trafnie te zdjęcia przenoszą wierność szczegółów, sposób ubierania się, sposób bycia, czyli to, co stanowiło wówczas codzienną tkankę życia w tej nieco szarawej rzeczywistości.
Pojawiają się też na wystawie osobistości znane głównie z kręgów kultury i sztuki, Władysław Bartoszewski, Krzysztof Penderecki, ale również pisarze i poeci, których wizerunki zacierają się w naszej pamięci, a na zdjęciach Tadeusza Rolke są bardzo aktywnymi wtedy osobami życia publicznego, np. Julian Przyboś, Tadeusz Konwicki, Jarosław Iwaszkiewicz.
Słowem jest to ówczesny obraz życia, taki jakim widział go fotograf pracujacy dla stołecznego tygodnika czy dla magazynu o Polsce wydawanego z myślą o czytelnikach zagranicznych.
Ryzykownym zapewne, ale uprawnionym pomysłem okazało się zestawienie w kolejnych salach wystawy w Tarnowie prac o charakterze foto-eseju, którego realizacja trwa od kilkunastu lat. Wcześniejsze prace z cyklu poświęconego chasydom pt. „Tu byliśmy”, bo o nim jest mowa, były już prezentowane w Tarnowie przed kilku laty w pięknych podziemiach tarnowskiego Muzeum Okręgowego. Tym razem oprócz kilkunastu znanych fotografii z Kocka, Lublina czy Góry Kalwarii dołączono prace nowsze (Szarogród, Berszad na Ukrainie) i całkiem nowe, wykonane przed dwoma miesiącami podczas wyjazdu na Słowację i Węgry (Bardejov, Presov, Tokaj, Nagykallo). Tak ułożony zestaw prac z tego cyklu daje możliwość zaprezentowania pewnej konsekwecji jaką autor obrał. Fotografie te utrwalają symboliczne ( ale czasem i bardzo autentyczne) ślady żydowskiej kultury na ziemiach Europy Środkowo-Wschodniej, nawet jeśli ten obszar geograficzny przyjmiemy bardzo umownie za miejsce gdzie ta kultura rozwijała się i trwała przez wiele lat, aż do czasu dokonanej przez Niemców w XX wieku Zagłady.
Ta część wystawy dobrze wpisuje się również w historię Tarnowa, gdzie ludność żydowska przed II wojną światową stanowiła blisko połowę ludności miasta. Jest to również chwila szczególna, bo zaledwie kilka dni po otwarciu wystawy w Tarnowie nastapiło uroczyste otwarcie Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. I tam również autor zaznaczył swą obecność specjalnie wykonanymi w muzeum zdjęciami do programu koncertu inaugurującego działalnośc tego miejsca.
W dniu otwarcia wystawy w Tarnowie, na które przybyło sporo miłośników fotografii, odbyło się spotkanie z Tadeuszem Rolke połączone z dodatkową prezentacją w formie projekcji jego fotografii, łącznie z tymi najwczesniejszymi jeszcze z lat 40. które uzupełniały i znacznie rozszerzały wątki zaprezentowane na wystawie.
Na koniec warto podkreślić bardzo przemyślaną ekspozycję tej wystawy, gdzie udało się skutecznie i elastycznie połączyć tak zróźnicowane tematy w twórczości autora, twórczości bogatej i różnorodnej, której ciąg dalszy nastapi – jak to można odczytać w tytule wystawy.
MG
Fot.: Tadeusz Koniarz
Fot.: Tadeusz Koniarz
Fot.: Tadeusz Koniarz
Fot.: Marek Grygiel
W FOTOTAPECIE poprzednio m.in.:
- Tadeusz Rolke - "Wszystko jest fotografią", wystawa jubileuszowa w CSW Zamek Ujazdowski (2009)
- Tadeusz Rolke: Lata 60-te i nie tylko... - wystawa w CSW (1997)
Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.