Andrzej Lachowicz (1939-2015)

Pod koniec ubiegłego roku, tuż przed Sylwestrem zmarł Andrzej Lachowicz. To jeden z najciekawszych ale nie w pełni znanych i docenianych artystów w Polsce.

Urodzony w Wilnie tuż przed wybuchem II wojny światowej w 1939 roku całe swoje życie związał z Wrocławiem. Studiował w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie a potem w PWSSP we Wrocławiu, poczym zaangażował się silnie w nurcie poszukiwań konceptualnych i fotomedialnych. Był artystą wszechstronnym. Zajmował się fotografią, grafiką, malarstwem, rysunkiem, tworzył filmy, zapisy video. Czynnie uczestniczył w teoretycznych dyskusjach o sztuce, brał udział w licznych sympozjach, dyskursach teoretycznych, ważnych wystawach, zajmował się analizą przekazów informacyjnych i językiem sztuk wizualnych.

W 1970 roku stał się współzałożycielem jednej z najważniejszych grup artystycznych działających ówczesnie na polskiej scenie sztuki poszukującej. Tworzyli ją również jego żona Natalia LL i Zbigniew Dłubak. Grupa PERMAFO i działająca pod tą samą nazwą galeria realizowały program konfrontowania potocznej percepcji człowieka/widza ze zrelatywizowanym, wieloznacznym obrazem rzeczywistości. W tym przypadku ważna była rola nowych mediów - jak pisał Łukasz Ronduda w katalogu* ostatniej dużej wystawy retrospektywnej Andrzeja Lachowicza w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie (2008 r). Wystawa ta z całą mocą uwidoczniła znaczenie, jakie ma w sztuce polskiej Andrzej Lachowicz.

Przez ponad 40 lat był członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików, pomysłodawcą i założycielem Triennale Rysunku we Wrocławiu. Był też stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, wystawiał nie tylko w Polsce ale również poza granicami kraju.

Szczególnie istotnym był jego udział w wystawie Schnelle Bilder, Aktuelle Fotokunst im Gesprach w Kuntlerhaus w Wiedniu w 1990 roku, gdzie zaprezentował fotoobrazy z cyklu "Topologie 1968-1989" w nowej odświeżonej formie.

Natalia LL i Andrzej Lachowicz w ich pracowni we Wrocławiu

Sztuka jest. Skoro mówimy o sztuce , nie ma sensu pytanie, czy ona istnieje. (...)
Podmiotowy charakter sztuki i jej indywidualny kształt czyni z niej rodzaj zwierciadła w którym zobaczyć może siebie i artysta i odbiorca. (...)
Po drugiej stronie lustra znajduje się samoświadomość. pisał w Raporcie opublikowanym w Galerii Permafo w 1979 roku.

Andrzej Lachowicz mimo, że sięgał do najbardziej dogłębnych definicji sztuki jako takiej, jej uwarunkowań, ograniczeń, ale również mocy uwalniających pozytywne energie (stąd tytuł jednego z jego cykli „Energia upadku”, czy tekst teoretyczny „Poziomy energetyczne sztuki”) pozostanie w pamięci jako artysta mający zawsze do przekazania najistotniejsze i niekończące się intrpretacje nt. sztuki we współczesnym, skomplikowanym świecie.

Marek Grygiel

* Andrzej Lachowicz - Obserwacje i notacje / Observations and notations
CSW – Zamek Ujazdowski, Warszawa 2008
ISBN 978-83-61156-03-1

W FOTOTAPECIE poprzednio m.in.:

Spis treści