Mala Galeria do likwidacji?

"Przeprofilowanie" to kamuflaż - list do Rady Artystycznej ZPAF

Warszawa 19.10.2005.

Rada Artystyczna
Związku Polskich Artystów Fotografików
Warszawa, pl. Zamkowy 8

W związku z odbytą w dniu 11 października br. rozmową z Prezesem ZPAF - p. Mariuszem Wideryńskim, który zakomunikował mi i Krzysztofowi Wojciechowskiemu o zamiarze „przeprofilowania” Małej Galerii na miejsce komercyjnej sprzedaży fotografii chciałbym się zwrócić do Rady Artystycznej o pomoc w przeciwstawieniu się tej nierozważnej i nieprzemyślanej koncepcji.

Prezes ZPAF powoływał się w rozmowie z nami na przychylność Rady Artystycznej w tej materii – chciałbym dowiedzieć się czy tak jest w istocie i czy stanowisko Rady Artystycznej w tej materii zostało uzgodnione i aprobuje ona zamiary p. Prezesa.
Z informacji jaką uzyskałem w dniu 15 października od p. Andrzeja Zygmuntowicza wynika jednoznacznie, że oficjalnego stanowiska Rady Artystycznej w tej sprawie nie ma.

Nie po raz pierwszy pojawia się koncepcja zamknięcia Małej Galerii, bo używanie słowa „przeprofilowanie” jest tylko eufemizmem i kamuflażem służącym temu by dwudziestoośmioletnią działalność Małej Galerii przerwać. Mała Galeria w której pracuję nieprzerwanie od 1979 roku, a od 1983 roku realizuję i rozwijam w niej autorski program, którego założenia zostały wypracowane przez środowisko artystów skupionych wokół zmarłego przed niespełna dwoma miesiącami Zbigniewa Dłubaka, zrealizowała do tej pory 352 wystawy i różnego innego rodzaju wydarzenia artystyczne (performance, pokazy filmów eksperymentalnych, projekcje video, diapozytywów, konferencje teoretyczne nt. fotografii, spotkania autorskie).

W przeważającej części były to wystawy członków Związku Polskich Artystów Fotografików, często również osób, które potem stawały się członkami Związku.

Przez te wszystkie lata Mała Galeria swoją regularną pracą wytworzyła sobie pewną renomę i uznanie w kraju i w Europie. Wynikiem tego były wymienne wystawy z innymi środowiskami np. W Czechosłowacji. Austrii, na Węgrzech, w Niemczech, we Francji, na Litwie, Wielkiej Brytanii. Jest Mała Galeria miejscem łatwo rozpoznawalnym, w którym prezentuje się określony typ fotografii. Wypracowanie takiej formuły zabiera lata ale zniszczyć to można jednym nieprzemyślanym ruchem.

Współpraca z Centrum Sztuki Współczesnej, trwająca już blisko 15 lat, oprócz zapewnienia funkcjonowania galerii, pozwoliła również na rozszerzenie i lepszą penetrację szczególnie młodszego pokolenia osób, które z fotografią wiążą swoją przyszłość artystyczną.

To w Małej Galerii również powstała Fototapeta, niezależny magazyn fotograficzny o znacznie szerszej, uwzględniającej historyczny kontekst rozwoju fotografii formule, będącej wzorem dla innych pism. Fototapeta jako pierwsza pojawiła się w internecie (już w 1997roku!) i od początku relacjonowała wydarzenia zarówno w Małej jak i w innych galeriach Związkowych ( w tym również Starej Galerii ZPAF w Warszawie).

W Małej Galerii mieści się archiwum z którego korzystają studenci szkół wyższych, w ostatnich latach powstały dwie wysoko ocenione prace magisterskie nt. działalności galerii.

Na koniec warto zaznaczyć, że z okazji zbliżającego się jubileuszu 30 lecia Małej Galerii planowanych jest szereg przedsięwzięć, które miałyby podkreślić jej wkład w rozwój fotografii polskiej. Planowany jest cykl wystaw m.in. zmarłych niedawno wybitnych członków ZPAF Zbigniewa Dłubaka, Janusza Bąkowskiego, Edwarda Hartwiga i innych artystów od lat związanych z tym miejscem. Przygotowywana jest publikacja książkowa podsumowująca dorobek Małej Galerii, planowane jest sympozjum teoretyczne na którym chcielibyśmy skonfrontować najnowsze trendy i postawy jakie pojawiły się w obszarze fotografii polskiej w ostatnich latach.

Mała Galeria Związku Polskich Artystów Fotografików jest od początków bezpośrednio utożsamiana ze Związkiem, jednakże z powodów swojej autonomii, jej istnienie było kilkukrotnie zagrożone, paradoksalnie najbardziej ze strony niektórych przedstawicieli środowiska ZPAF, któremu od lat służy. Do tej pory udało się te zagrożenia odeprzeć i przetrwać nawet najtrudniejsze momenty. Często z pomocą i z poparciem wielu ludzi (fotografów artystów, krytyków, teoretyków, dziennikarzy, twórców innych dyscyplin).

Dowodem na to niech będzie samorzutna akcja jaką Ci ludzie podjęli w 1989 roku kiedy byt Małej Galerii był po raz kolejny zagrożony. Wielu z nich już nie żyje np. Prof. Stefan Morawski, Edward Hartwig, Jerzy Busza, Antoni Mikołajczyk, Janusz Bąkowski, Zbigniew Dłubak. Ale jest spora grupa uczciwych i wrażliwych ludzi, znających i ceniących dotychczasowe dokonania Małej Galerii do których, jeśli zajdzie taka potrzeba, będziemy musieli się zwrócić ponownie o pomoc w uratowaniu istnienia Małej Galerii.

Mam jednak nadzieję, że do takiej sytuacji nie dojdzie, że znajdzie się inne miejsce dla realizacji planów p Prezesa Wideryńskiego odnośnie komercyjnego obrotu fotografią i że nie odbędzie się to kosztem blisko 30 letniego istnienia placówki spełniającej od początku z pełnym oddaniem i zaangażowaniem misję artystyczną określoną w statucie ZPAF.

Marek Grygiel

Rada Artystyczna ZPAF dotychczas (21.XII.05) nie odpowiedziała na powyzszy list. [Red.]

Zebrane dokumenty i artykuły na temat zamierzonej likwidacji Małej Galerii:

"Czarne chmury nad Małą Galerią ZPAF-CSW" - Zbigniew Włodarski (FOTO, nr 11/2005)

Głosy w obronie Małej Galerii w jej dotychczasowym kształcie należy kierować bezpośrednio do Władz ZPAF (biuro@zpaf.pl) KONIECZNIE z kopią do redakcji FOTOTAPETY.

You can email your opinion about Mala Gallery closing' plans directly to the Union of Polish Art Photographes at biuro@zpaf.pl remembering (IMPORTANT!) to c/c the Editor of FOTOTAPETA.

W FOTOTAPECIE poprzednio:

Mała Galeria (najkrótsza historia) - 1997 r.

Zobacz też:

Praca magisterska Adama Mazura o historii Małej Galerii: Strefy ochronne. Zjawisko galerii tzw "autorskiej" na podstawie działalności Małej Galerii w Warszawie w latach 1977-2000.

Spis treści