Basia Sokolowska - Mala Galeria

Mała Galeria ZPAF-CSW
Plac Zamkowy 8, Warszawa
3 - 29 lutego 2004 r.

Basia Sokołowska: „Chrysalis”

Basia Sokołowska, z serii „Chrysalis”, wystawa w Małej Galerii ZPAF-CSW, luty 2004 r.

NA FOTOGRAFIACH nowego cyklu Basi Sokołowskiej pojawia się nieco podobna, a zarazem zupełnie inna forma. Trudno jednoznacznie zdefiniować abstrakcyjny i nieregularny kształt w zmieniających się połyskliwych kolorach. Przejrzysty i nieprzejrzysty. Świetlisty i zacieniony. Nieruchomy i z oznakami utajonego życia. Choć całkowicie sztucznie wykreowany przez artystkę, nasuwa organiczne skojarzenia. Przypomina kokon motyla. To skojarzenie nie jest przypadkowe. „Chrysalis” to po angielsku właśnie kokon. Jednocześnie dźwiękowo słowo to bliskie jest chryzolitowi, szlachetnemu kamieniowi o złoto-zielonej barwie. Artystka celowo gra wieloznacznością wizualnych i znaczeniowych skojarzeń. Z pewnością w stworzonej przez nią formie coś się przetwarza, wykluwa, jak w kokonie, z którego wkrótce wyfrunie motyl. Jednak autorka świadomie nie chce tego dookreślić do końca. Dlatego nadaje cyklowi metaforyczny tytuł „Chrysalis”.

Patrząc na obiekty na fotografiach zastanawiamy się czy wyłoni się z nich coś przyjaznego, czy groźnego? Wspaniałego czy odpychającego? To niewiadoma. Mimo obaw, wynurzające się z czystych przestrzeni obiekty hipnotycznie pociągają świetlistością koloru i estetyzowaną formą.

Tajemnica, przestrzeń, światło, kolor, piękno to nieodłączne elementy fotografii Basi Sokołowskiej. Chociaż współczesna sztuka zdegradowała pojęcie piękna, według niej jest ono środkiem otwierającym widza na dzieło sztuki. Piękno pogłębia relację między nimi i czyni ją bardziej bezpośrednią.

Inspirację dla tworzonych form autorka zaczerpnęła z lektury książki Gastona Bachelarda „The Poetics of Space” /”Poetyka przestrzeni”. Ta książka, poświęcona symbolice wnętrza i przestrzeni podkreśla fakt, że dom, w którym żyjemy jest z jednej strony schronieniem, a z drugiej barierą, która nas oddziela od świata. I taką właśnie dwoistość odnajdujemy w „Chrysalis”.

Cykl ten Basia Sokołowska przygotowywała i fotografowała jak zwykle we wnętrzu, w świetle naturalnym. Dostrzegając bogactwo możliwości światła naturalnego stara się dokonać właściwego wyboru, adekwatnego do artystycznych zamierzeń i znaczeń. „Chrysalis” jest kontynuacją artystycznej drogi Basi Sokołowskiej, a zarazem jej nowym etapem. W tym cyklu artystka tworzy formę przestrzenną i fotografuje ją podkreślając trójwymiarowość bryły. Uzyskany czysto fotograficzną drogą obraz, bez manipulacji cyfrowej, jest dokumentacją obiektu który zaistniał w rzeczywistości jedynie w kontekście powstającego cyklu.

„Chrysalis” od ostatniego cyklu „Ars Moriendi” (1998) dzieli pięć lat. Autorka nie stara się przyspieszać procesu dojrzewania swych prac. Każdy nowy cykl musi przejść długi etap notatek, szkiców, poszukiwań i próbnych serii fotografii. Ale może dlatego końcowe dzieło osiąga formę doskonałą.

Dla Basi Sokołowskiej ważna jest nie tylko jego forma, ale i przekaz, który niesie. W „Ars Moriendi”, przedstawiającym obumierające rośliny fotografowane przez ciemną czerwień woalu tkaniny, podejmowała temat śmierci.

„Chrysalis” ponownie zwraca nas w stronę światła i życia, i nowych możliwości. Jest wyraźnym kontrapunktem w twórczości Basi Sokołowskiej. Dziełem samym w sobie pełnym, dotykającym jak zwykle problemów istnienia, lecz nie określającym jednoznacznie dalszego kierunku poszukiwań twórczych artystki.

Monika Kuc

Basia Sokołowska, z serii „Chrysalis”, wystawa w Małej Galerii ZPAF-CSW, luty 2004 r.

Basia Sokołowska, z serii „Chrysalis”, wystawa w Małej Galerii ZPAF-CSW, luty 2004 r.

FOTOGRAFIE Basi Sokołowskiej prezentowane w ramach kilku już wystaw indywidualnych w Małej Galerii odwołują się do szerokiego kręgu historii kultury i sztuki. Już pierwszy zaprezentowany cykl „Carmen Infinitum”, mimo , że powstały w Australii, gdzie autorka przebywała wtedy na stałe, nawiązywał do twórczości mistrzów głównie epoki renesansu i baroku. Kolejne prace miały również głęboko humanistyczne i ontologiczne przemyślenia, i były wynikiem jej głębokich rozważań nad sensem życia i śmierci np. w wystawie „Ars Moriendi sprzed kilku lat. Dotyczy to również wystawy obecnej pt. „Chrysalis”, która mając tak wyraźnie zdefiniowaną formę, sprowadzającą się do prezentacji kilkunastu zainscenizowanych przedmiotów, wykracza swoją wieloznacznością poza obszar sprowadzony tylko do gry kształtu i koloru.

Autorka fotografuje ułożone przez siebie przedmioty bez żadnych przetworzeń, skupia się na konwencjonalnym analogowym obrazowaniu - ale wytwarza jednocześnie specyficzną aurę niedopowiedzenia, rozszerza pole poetyckiej tajemnicy stawiając na intuicję odbiorcy.

Taka fotografia wyzwala pokłady wyobraźni i daje odświeżoną interpretację wizualnego kształtu naszego materialnego otoczenia. Jest przeciwwagą dla coraz powszechniejszego banału tysięcy obrazków zalewających nas codzienne w mediach, na które przestajemy powoli reagować.

Twórczość fotograficzna Basi Sokołowskiej, z której kolejnych etapów Mała Galeria ma zaszczyt zdawać relację, jest jedną z najbardziej konsekwentnych i spójnych propozycji jakie pojawiły się w galerii na przestrzeni ostatnich lat. Jest jednocześnie propozycją o charakterze otwartym. Będziemy do niej wracać w przyszłości.

Marek Grygiel
Warszawa, 4 stycznia 2004

Basia Sokołowska, z serii „Chrysalis”, wystawa w Małej Galerii ZPAF-CSW, luty 2004 r.

Basia Sokołowska podczas otwarcia wystawy w Małej Galerii ZPAF-CSW, 3 lutego 2004 r. Fot. A. Mazur

Basia Sokołowska
Urodzona we Wrocławiu w 1961. Studiowała Historię Sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i w Sydney. Dyplom z University of Sydney uzyskała w 1987. Zajmuje się fotografią artystyczną od czternastu lat. W tym czasie jej prace były wystawiane nad ponad 30-tu wystawach indywidualnych i zbiorowych w Australii, Polsce, Francji, Austrii, na Łotwie i Słowacji. Jej fotografie znajdują się w zbiorach Bibliotheque Nationale w Paryżu i wielu prywatnych kolekcjach.

Cykle fotograficzne:

- Carmen Infinitum 1990-1991
- Interior/Mieszkanie 1993
- Poza Powierzchnią 1994
- Cienie Nieśmiertelności 1995
- Ars Moriendi 1998
- Chrysalis 2003

Zobacz też:

Witryna internetowa Basi Sokołowskiej

Otwarcie wystawy Basi Sokołowskiej p.t. „Chrysalis”w Małej Galerii ZPAF-CSW, 3-go lutego 2004 r. Fot. A. Mazur

W FOTOTAPECIE poprzednio m.in.:

W FOTOTAPECIE także:

Wystawy w Małej Galerii ZPAF-CSW od 1997 r.

Basia Sokołowska „Chrysalis” - Mała Galeria ZPAF-CSW, Warszawa, luty 2004.

Spis treści