Paris Photo 2012

15 - 18 listopada 2012 r.

Grand Palais des Champs-Elysées, miejsce targów Paris Photo 2012. Fot. M. Grygiel

Grand Palais po raz drugi gościł Paris Photo. O tym, że te przenosiny to strzał w dziesiątkę, nie trzeba nikogo przekonywać. Ogromne zwiększenie powierzchni, lepsza topografia i komunikacja to zapewne stałe atuty nowego miejsca. No i swego rodzaju prestiż, dla imprezy, która na dobre zadomowiła się we francuskiej metropolii czyniąc ją stolicą fotografii światowej, przynajmniej każdego roku w listopadzie. Tym razem dodać do tego jeszcze trzeba siedemnastą edycję Miesiąca Fotografii, odbywającego się co dwa lata, a także po raz drugi Festival Photo w dzielnicy Saint-Germain des Prés. Oczywiście to nie koniec, bo trzeba wspomnieć jeszcze o Mois de la Photo OFF ( 90 wystaw!) i Photo OFF – Salon 2012 Young and upcoming photography à La Bellevilloise.

Fot. M. Grygiel
Visuel Officiel Paris Photo 2012

Na tegorocznym Paris Photo wystawiało 128 galerii (w tym 36 nowych) i 23 wydawnictwa specjalizujące się w książkach fotograficznych.

Stałe elementy tego ogromnego pokazu to prezentacja wyboru zdjęć z kolekcji JPMOrgan Chase Art. Collection, od artystów tak znanych z początków fotografii jak Gustave le Grey do czasów współczesnych jak Borys Michajłow.

Wystawa Becherów przygotowana przez Muzeum Elizejskie w Loznannie i duże pokazy pozyskanych ostatnio dzieł do kolekcji trzech instytucji (Los Angeles County Museum of Art.;Huis Marseille Amsterdam i Fotomuseum Winterthur) to uzupełnienie ogromnej oferty ponad setki galerii.

Laureatką dorocznego konkursu BMW ART. & CULTURE została urodzona w 1978 roku na Białorusi mieszkająca we Francji Alexandra Catiere, która studiowała w ICP w Nowym Jorku i pracowała w studio Irvina Penna.


Ici, par-delŕ les brumes présentée par BMW Art et Culture,
Alexandra Catiere, Emile, 2011 © Alexandra Catiere
Ici, par-delŕ les brumes présentée par BMW Art et Culture,
Alexandra Catiere, Zacharie, 2011 © Alexandra Catiere

Ogromnym powodzeniem, jak co roku zresztą, cieszyły się spotkania z fotografami, którzy podpisywali swoje nowo wydanie albumy, jak również specjalny program sympozjalny, w którym udział wzięli m.in. dyrektorzy znanych placówek fotograficznych na świecie, profesorowie uczelni wyższych, muzealnicy, teoretycy, eksperci, artyści m.in. Christopher Phillips – konserwator w ICP w Nowym Jorku, Hilla Becher – artystka, Thomas Ruff – artysta, Beatriz Colomina – dyrektorka programu Media and Modernity na Princeton University, David Lynch – artysta filmowiec, Michelle Kuo – naczelna redaktorka Artforum International w Nowym Jorku, Urs Stahel – dyrektor Winterthur Fotomuseum, David Joselit – profesor historii sztuki w Yale University, Mathew S. Witkovsky – dyrektor departamentu fotografii w Art. Institute w Chicago, Els Barents – dyrektorka Muzeum Huis Marseille w Amsterdamie.

Pod egidą Aperture Foundation odbył się konkurs „Prix du Livre Paris Photo” w dwóch kategoriach – „Pierwsza książka”i „Książka roku”.

Debiutem książkowym została publikacja "Concresco" Davida Galjaarda /Slavenka Drakulic & Jaap Scholten / - praca holenderskiego fotografa pokazująca Albanię w 20 lat po przełomie.

Ksiażką roku została City Diary (Volume 1-3) Andersa Petersena, wydawnictwo Steidla, 3-częściowy esej fotograficzny poświęcony „wnętrzom” trzech miast: Sztokholmowi, Sankt Petersburgowi i Tokio.

Warto odnotować że wśród 20 nominowanych do nagrody „Pierwszej książki” znalazła się również publikacja autorstwa Rafała Millacha „7 rooms” wydawnictwa Kehrer Verlag, Treemedia .

Album Rafała Millacha "7 rooms” znalazł się wśród 20 książek fotograficznych nominowanych do Paris Photo Aperture PhotoBook Award 2012.
Fot. M. Grygiel
Diane Arbus: An Aperture Monograph, 1972
From the publication Diane Arbus: An Aperture Monograph (1972)
© The Estate of Diane Arbus, LLC
André Kertész - Egg Slicer, New York, 1941
silver print, 24,5x20
Estate of André Kertész
André Kertész - Flowers for Elizabeth, New York, 1975
Gelatin silver print, 20.32 x 25.40 cm
© Estate of André Kertész / Higher Pictures / Courtesy of Stephen Bulger Gallery

I wreszcie zawartość tych 128 galerii ! Jak zwykle nie do krótkiego opisania bo to zupełnie niemożliwe. Wypróbowana metoda oglądania poszczególnych stoisk galeryjnych to oddanie się przypadkowi, własne odkrycia, zauroczenia, przypomnienia….

Wiec najpierw zaskoczenia – wyraźnie odwrót od wielkich formatów, dibondów, wszystkich tych wynalazków technologicznych, które bardzo wpływały na sposób prezentowania prac.

Zdjęcia na tegorocznym Paris Photo podane w sposób prosty, bez żadnych udziwnień fajerwerków.. zresztą takie zdjęcia ogląda się i „odkrywa” na własny użytek - najprzyjemniej.

Josef Sudek, Moldau Island, Prague 1952
Vintage silver print; 29,5x23,4 cm
Courtesy Galerie Johannes Faber

Taka Galeria Johannes Faber z Wiednia – zawsze dobrze zobaczyć zdjęcia Josefa Sudka, Františka Drtikola, (wszystkie szybko zarezerwowane z pomarańczowymi kropeczkami przy opisach) Otto Steinerta, albo Edwarda Westona małe (24 x 18 cm) kontaktowe odbitki aktów Anity Bremer z 1925 roku z Meksyku za jedyne 280 tysięcy Euro każdy!

Kawałek dalej piękne tableaux - seria 27 zdjęć wykonanych przez Nadara w 100 urodziny francuskiego chemika Michela Eugene Chevreula (1786 - 1889) – dokładna data powstania 31 sierpnia 1886 rok – cena - bagatela – 200 tysięcy Euro! Rzecz unikalna, rodzaj interview za pomocą zdjęć – taki prekursorski niby-film… na kilka lat przed wynalazkiem braci Lumière!


Na stoisku Robert Mann Gallery jest i nasze od zawsze ulubione zdjęcie Henri Cartier Bressona z 1954 roku: Rue Mouffetard, tym razem „tylko” za 20 tysięcy Euro. Bo już podobnej wielkości bromowa odbitka Roberta Franka pt. Rodeo za 42 tysiące Euro.

Na każdym Paris Photo są zdjęcia Arakiego – nie mogło ich zabraknąć i teraz. Różnego rodzaju akty, również takie z kolorowymi przemalowaniami 53 częściowego kolażu „Kinbaku Shamai” zostały pokazane obok zdjęć dokumentujących akcje Schwarzkoglera.

Nobuyoshi Araki, Untitled, 1985
B & W vintage print; 32.8 x 25.9cm

Neoawangardowe lata 60 reprezentowane były bardzo mocno w wiedeńskiej galerii WestLicht, która zaprezentowała dosyć wyczerpującą dokumentację zdjęciową działań performerskich jedngo z najbardziej słynnych wiedeńskich akcjonistów Rudolfa Schwarzkoglera. Wtedy w latach 1965-66, kiedy powstały te zapisy z kilku akcji m.in. z udziałem innych artystów jak choćby Hermann Nitsch, zdjęcia te zapewne nie posiadały jeszcze wartości artystycznej, były raczej dość precyzyjną dokumentacją niezwykle drastycznych działań Schwarzkoglera ( który zresztą jak wiadomo zmarł, zadając sobie kolejne samookaleczenia w ramach wykonywanych przez siebie akcji ). Żadne z tych zdjęć nie zostało sygnowane przez Schwarzkoglera, ich autorami są Ludwig Hoffenreich (zm. w 1975) i po części Michael Epp, który je zrealizował (czytaj: wykonał odbitki) dopiero w latach 1972-73 i Franziska Cibulka (Krammel).

Fotografie te sygnowane są z tyłu nazwiskami wiedeńskich akcjonistów którzy brali udział w tych performances: Guentera Brusa, Eidth Adam (wdowy po Schwarzkoglerze) Hermana Nitscha.

Rudolf Schwarzkogler
Aktionsfotografie
edited by : Peter Coeln, Marie Roebl
WestLicht, Schauplatz fuer Fotografie, Vienna 2012

Fot. M. Grygiel

Interesujące jest zawsze, czy na Paris Photo pojawią się jakieś zdjęcia klasyków, które niezbyt sa dobrze znane… i w tym roku seria palących kobiet w Galerii Michaela Hoppena wypełniła to oczekiwanie. Zobaczyć na maleńkim zdjęciu (9 x 12 cm) Josephine Baker z papierosem w 1927 roku i to jeszcze na zdjęciu z serii 17 fotografii Jacques-Henri Lartigue’a to jest miła niespodzianka.

Okładka pisma ELSE #4

Oprócz samej fotografii Paris Photo oferuje dużo informacji nt. czasopism, książek..

Na stoisku zaraz przy wejściu można było zapoznać się z nowościami w tej dziedzinie, np., wychodzącym od niedawna magazynem Dear Dave w Nowym Jorku, czy Else wydawanym przez Muzeum Elizejskie w Loznannie. Co ciekawe w numerze 4/2012 ten szwajcarski magazyn zamieszcza sześciostronicowy materiał pt. „Naufrages” z lat (1979-1989) Alaina Baczynsky’ego, izraelskiego artysty, którego wystawa-instalacja zawierająca ten materiał miała premierę w Galerii Laboratorium Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie 21 lat temu!

Przy okazji na jednym ze stoisk ukazał się pierwszy numer – zwiastun odradzającego się legendarnego pisma Camera, które ukazywało się w Szwajcarii od lat 20 ubiegłego wieku, a w latach 60. i 70. kiedy pismem kierował Allan Porter było ono jednym z najbardziej wpływowych i wartościujących fotografię światową pism poświęconych fotografii. Swoje zdjęcia zamieszczali tam m.in. Bill Brandt, Robert Frank, fotografowie Magnum.

Pierwszy numer odrodzonej Camery ma się ukazać w styczniu 2013 roku.



Alain Baczynsky - Naufrages (1979-1989)
ELSE magazine, Else #4

DEAR DAVE magazine, nr 11 i 12

Stoisko galerii Asymetria z Warszxawy na Paris Photo 2012. Fot. M. Grygiel

Fotografia polska na Paris Photo była prezentowana głównie w Galerii Asymetria z Warszawy. Już po raz trzeci ta galeria znalazła uznanie w oczach organizatorów i jako jedyna z Polski zaprezentowała w tym roku bardzo zwartą i ciekawą ekspozycję, która składała się jakby z dwóch części – a wszystko pod jednym, może zbyt „rynkowym” tytułem: „Communism under construction. Polish Photography After 1945”. Ten tytuł zapewne bardziej pasował do części poświęconej Nowej Hucie z lat 50. – zdjęciom dwóch fotografów Henryka Markiewicza i Wiktora Pentala. Ta część wystawy bardzo starannie i nieszablonowo zaaranżowana przez Łukasza Trzcińskiego, zawierała również prace Krzysztofa Pijarskiego i Tomasza Szerszenia, którzy w swojej twórczości dają własne reinterpretacje klasycznych już fotografii z tego okresu.

Oferta galerii Asymetria na Paris Photo 2012. Fot. M. Grygiel.
Oferta galerii Asymetria na Paris Photo 2012. Fot. M. Grygiel.
Henryk Makarewicz - Z cyklu Ideal City, c. 1960
gelatin silver print; 24x30cm
H.Makarewicz/Visavis.pl
Wiktor Pental, z cyklu Ideal City, c. 1960
gelatin silver print; 30x24cm
Henryk Makarewicz - Z cyklu Ideal City, c. 1960
gelatin silver print; 24x30cm

Ciekawiej chyba, być może dlatego że zupełnie w nowym świetle, wybrzmiały, jeśli można użyć takiego słowa, prace Tadeusza Sumińskiego – 9 czarno-białych fotografii z cyklu „fabrycznego” (Sumiński wykonał te zdjęcia w zakładach pracy w latach 60.), w prostych a zarazem eleganckich ramach drewnianych stanowiło bardzo atrakcyjny zbiór nie tylko pod względem artystycznym, ale i cenowym – każda z fotografii wyceniona została na 1 500 Euro.

Prace Tadeusza Sumińskiego prezentowane przez warszawską Galerię Asymetria na Parish Photo 2012.
Prace Tadeusza Sumińskiego prezentowane przez warszawską Galerię Asymetria na Parish Photo 2012.

Piękne prace Zofii Rydet, wsparte reprintem jej książki Mały Człowiek, jak zwykle ciekawe zdjęcia Jerzego Lewczyńskiego – w sumie bardzo dobrze zestawiona propozycja.

Jerzy Lewczyński - Dobrze - Źle, c. 1950.
gelatin silver; 13 X 18

Na stoisku Asymetrii przez wszystkie dni panował ożywiony ruch, i to nie tylko dlatego że miała ona tym razem bardzo dobrą lokalizację, w głównym ciągu, blisko wejść od strony frontowej Grand Palais. Miała przede wszystkim ciekawą, przemyślaną propozycję – wydaje się, że właściciele nabywają nieodzownego dla takich imprez doświadczenia okupionego zapewne ogromną pracą i być może Galeria Asymetria będzie stałym uczestnikiem kolejnych Paris Photo, co jak wiadomo jest już sporym sukcesem.

13 Fot. M. Grygiel

Paris Photo to również możliwość otarcia się o świat wielkich nazwisk, znanych z pierwszych stron gazet celebrities, znanych fotografów… już pierwszego dnia, właściwie dzień przed otwarciem w czasie kilkugodzinnego pokazu dla specjalnie zaproszonych gości pojawiła się partnerka życiowa prezydenta Francji pani Valérie Trierweiler. I naszemu sprawozdawcy udało się (może niezbyt profesjonalnie) uwiecznić ten moment…. Pomiędzy wieloma znanymi fotografami pojawił się również Josef Koudelka, który jak zawsze tryskał dobrym humorem i sympatycznie witał się ze wieloma znajomymi.

Valérie Trierweiler na targach Paris Photo 2012. Fot. M. Grygiel.
Josef Koudelka podczas Paris Photo 2012. Fot. M. Grygiel.

Już wkrótce nastąpią podsumowania tegorocznego Paris Photo – wykażą one tendencje zwyżkowe jeśli chodzi o frekwencje (na pewno – momentami ścisk był nieopisany a kolejki przed wejściem nie miały końca!), nie wiadomo jak z transakcjami. Niemniej trzeba przyznać, że jest to impreza z dużym sensem i rozmachem, nie mająca jak dotąd konkurencji, chociaż na wiosnę (25-28.04. 2013) odbędzie się po raz pierwszy jej mutacja w Los Angeles w Kalifornii. Amerykanie pozazdrościli sukcesu i co nie bez znaczenia odgrywają oni wiodącą rolę jeśli chodzi o kupowanie i kolekcjonowanie fotografii na świecie. Ale czy uda im się przyciągnąć taką ilość wystawców i miłośników fotografii…?

Zobaczymy – należy im tego życzyć. Dla dobra fotografii.

Marek Grygiel

 


André Kertész, Portrait de Noémi Ferenczy, 1929
Gelatin silver print

Fot. M. Grygiel
Fot. M. Grygiel
Fot. M. Grygiel
Fot. M. Grygiel

 

Zobacz też:

W FOTOTAPECIE poprzednio m.in.:

 

 


Spis treści

Copyright © 1997-2024 Marek Grygiel / Copyright for www edition © 1997-2024 Zeta-Media Inc.